بسم الله الرحمن الرحیم
در پست قبلی با توجه به آیه شریفه 25 سوره مبارکه بقره در مورد نتیجه هدایت صحبت کردیم. در ادامه آن آیه خداوند صحبت جالبی می کند که نکاتی در مورد اینکه چرا برخی از قرآن تاثیر نمی پذیرند از این آیات استنباط می شود و این گروه گمراه شده را قرآن فاسقین می داند. با توجه و دقت، آیات و مطالب را باهم می خوانیم:
فاسقین
إِنَّ اللَّهَ لاَ یَسْتَحْیِی أَن یَضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُواْ فَیَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِینَ کَفَرُواْ فَیَقُولُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَذَا مَثَلًا یُضِلُّ بِهِ کَثِیرًا وَیَهْدِی بِهِ کَثِیرًا وَمَا یُضِلُّ بِهِ إِلاَّ الْفَاسِقِینَ ﴿۲۶﴾
خداوند از اینکه مثال (به موجودات ظاهرا کوچکی مانند) پشه و حتی بالاتر از آن بزند شرم نمیکند (در این میان) آنها که ایمان آورده اند میدانند حقیقتی است از طرف پروردگارشان، و اما آنها که راه کفر را پیموده اند (این موضوع را بهانه کرده) و میگویند منظور خداوند از این مثل چه بوده است؟! (آری) خدا جمع زیادی را با آن گمراه و عده کثیری را هدایت میکند ولی تنها فاسقان را با آن گمراه می سازد.
الَّذِینَ یَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مِیثَاقِهِ وَیَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَیُفْسِدُونَ فِی الأَرْضِ أُولَئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿۲۷﴾
(فاسقان آنها هستند که) پیمان خدا را پس از بستنش، میشکنند، و پیوندهائی را که خدا دستور داده برقرار سازند قطع می نمایند، و در جهان فساد می کنند، اینها زیانکارانند.
در آیات قبلی(20-25) قرآن به عنوان حجت بر تمامی انسانها معرفی شد. در آیه 26 عدم تأثیرپذیری خداوند متعال از حرف مؤمنان و کافران مطرح شده است که خود این مطلب نیز یکی از اعجازهای قرآن است. چرا که نویسندگان، برای محبوبیت نثر خود به ذائقهی مخاطب دقت میکنند، لذا نثر آنها تحت تأثیر مخاطب است، اما این آیه نشان میدهد که قرآن بر جامعه تأثیرگذار است، نه شرایط جامعه برآن.
در آیه 2، قرآن عامل هدایت برای متقین معرفی شد. در این آیه کافرین این شبهه را وارد مینمایند که به واسطهی قرآن، بعضی هدایت و برخی گمراه میشوند، که خداوند متعال در جواب آنها میفرماید که تنها فاسقان گمراه میشوند. و خصوصیات آنها را در آیه 27 بیان نموده است.
عهد شکن: کسانی که عهدشان به خداوند را بعد از محکم نمودنش، میشکنند.
قطعکننده روابط: آنچه را خداوند امر به وصل نمودنش کرده، قطع میکنند.
مفسد: در زمین فساد میکنند.
ضالین
از آنجا که تنها فاسقان گمراه میشوند، بنابراین با توجه به دستهبندی که در سوره حمد صورت گرفته است، میتوان گمراهان را همان فاسقین دانست.
نکته: کافرین در زمین فساد به پا میکنند. در واقع منبع نشر فسادند در حالی که فاسقین انجامدهنده آن هستند.
نکته: با توجه به آیه که فرموده، کسانی که ایمان دارند، پس میدانند؛ ایمان حاصل شناخت است. همینطور کسانی که شناخت دارند، لزوماً دارای ایمان نیستند.
امیدوارم به برکت قرآن هیچ گاه جز فاسقین نباشیم ان شاءالله!