رمز حیات

بسم الله الرحمن الرحیم

در آخرین پست از این مبحث گفتیم که علم حضرت آدم به اثبات رسید، بنابراین نوبت به امتحان او گشت مبنی بر این‏که آیا با وجود علم آیا به دستور خداوند عمل می‏نماید. با هم آیات زیر از سوره مبارکه بقره را می خوانیم.

ظلم

وَقُلْنَا یَا آدَمُ اسْکُنْ أَنتَ وَزَوْجُکَ الْجَنَّةَ وَکُلاَ مِنْهَا رَغَدًا حَیْثُ شِئْتُمَا وَلاَ تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکُونَا مِنَ الْظَّالِمِینَ ﴿۳۵﴾

و گفتیم ای آدم تو با همسرت در بهشت سکونت کن، و از (نعمتهای) آن گوارا هر چه می‏خواهید بخورید (اما) نزدیک این درخت نشوید که از ستمگران خواهید شد!

فَأَزَلَّهُمَا الشَّیْطَانُ عَنْهَا فَأَخْرَجَهُمَا مِمَّا کَانَا فِیهِ وَقُلْنَا اهْبِطُواْ بَعْضُکُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ وَلَکُمْ فِی الأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِینٍ ﴿۳۶﴾

پس شیطان موجب لغزش آنها شد، و آنان را از آنچه در آن بودند (بهشت) خارج ساخت، و (در این هنگام) به آنها گفتیم  فرود آیید شما دشمن همدیگرید، و برای شما تا مدت معینی در زمین قرارگاه و وسیله بهره برداری است.

امتحان عملی حضرت آدم و همسرش این بود که به دستور خداوند نباید به یک درخت نزدیک شوند و در صورت عدم رعایت دستور از جمله ظالمین قرار خواهند گرفت.

نکته: در این مورد با توجه به سرپیچی از دستور خداوند، حضرت آدم و همسرش از کافرین نشده، بلکه از ظالمین می‏شوند. با توجه به مفهوم ظلم، آن‏ها که نمی‏توانند به خداوند ظلم کنند، بلکه به خود ظلم خواهند کرد.

پس شیطان آن دو را توانست به لغزش اندازد و از آن‏چه درونش بودند خارج سازد، در نتیجه خداوند متعال به آن‏ها گفت هبوط یابید، چرا که بعضی از شما با بعضی دیگر دشمنید، در نتیجه در زمین برای شما قرارگاه و بهره ‏ای تا زمان معین وجود خواهد داشت.

نکته: دلیل هبوط جمیع انسان‏ها دشمنی بعضی از آن‏ها با دیگران است. عامل این دشمنی همان کبر شیطان بود، بنابراین دشمنی‏ هایی که در آن منیت مهم است، عامل هبوط خواهد شد.

حضرت آدم می ‏دانست که نباید به این درخت نزدیک شود، (1) اما از طرفی شیطان توانست او را به لغزش اندازد. (2) ساده‏ لوحی حضرت آدم مبنی بر اعتمادش به شیطان،(3) طمع او نسبت به آن درخت و ضعف باور او نسبت به حُسنِ دستور پروردگار را می ‏توان دلیل این امر دانست. وقوع هر سه این موارد با هم نیز دور از واقعیت نیست. در واقع عدم اعتماد به حسن دستور پروردگار، تصور غلط حضرت آدم از آن درخت را نتیجه داد. بنابراین شیطان توانست از جانب قوه ‏ی خیال حضرت آدم(مبنی بر تصور اشتباه) به او ضربه بزند. مصداق بارز این موضوع را می ‏توان در خواسته‏ های دنیایی انسان‏ها قبل از رسیدن به آن تجربه نمود. زیرا آن‏ها همیشه بزرگ‏تر و زیباتر از آن چیزی که هستند، جلوه می‏کنند.

نتیجه این‏که حضرت آدم به خود ظلم نمود، نه کبر ورزید و نه عامِدانه سرپیچی کرد(در صورت عامدانه بودن، لغزش توسط شیطان معنا نداشت)، به همین دلیل او جزءِ مغضوبین قرار نگرفت، اما در نتیجه ‏ی دشمنی شیطان و اشتباه حضرت آدم، همگی هبوط یافته و در زمین تا زمانی معین مستقر گشتند.

من اینگونه برا خودم نتیجه گرفتم که هر گاه نسبت به دستورات خداوند از خودم ضعف نشان بدهم، راه را برای ورود شیطان و انجام گناه باز کرده ام. پس بهتره ایمان خودم را نسبت به دستورات خدا به حدی قوی کنم که  تا علاوه بر بستن راه ورود بر شیطان، نسبت به اوامر الهی هم همواره مطیع باشم.