حکمت 70 نهج البلاغه: افراط و تفریط نتیجه جهل
(اخلاقى، علمى)
وَ قَالَ (علیه السلام): لَا تَرَى الْجَاهِلَ إِلَّا مُفْرِطاً أَوْ مُفَرِّطاً.
و درود خدا بر او، فرمود: نادان را یا تندرو (افراط گر) یا کندرو (تفریط گر) مى بینى.
شرح حکمت:
راه صحیح به سوى مقصد، راه مستقیم است که ما پیوسته در نمازها هر روز خدا را مى خوانیم تا ما را بر آن راه ثابت بدارد. در اطراف راه مستقیم خطوط انحرافى فراوانى هست که پیدا کردن راه مستقیم از میان آن خطوط نیاز به دقت و علم و دانش دارد. به همین دلیل، جاهل غالبا گرفتار خطوط انحرافى یا در جانب زیاده روى مى گردد و یا در سوى کوتاهى و کندروى. این مسئله در تمام شئون زندگى اعم از فردى و اجتماعى و سیاسى و غیر آن دیده مى شود; در مسائل اخلاقی همچون اعتدال در بخشش مال، در مسائل اعتقادی اعتدال در باره جایگاه امامان امام علی می فرمایند: « به زودى دو گروه در مورد من هلاک و گمراه مى شوند: دوست افراطى که محبتش او را به غیر حق (غلو) مى کشاند و دشمن افراطى که به سبب دشمنى قدم در غیر حق مى نهد (و مرا کافر خطاب مى کند). بهترین مردم درباره من گروه میانه رو هستند از آنان جدا نشوید»
پیامبر میفرمایند: در روز قیامت حاکمی ( از حاکمان مسلمین) را می آورند که بیش از انچه دستور خداست عمل کرده. خداوند به او میگوید: بنده ی من چرا بیش از انچه دستور دادیم تازیانه بزنی زدی؟ آیا غضب تو بیشتر از غضب من است؟ ( کاسه داغ تر از آش ). حاکمی دیگر می اورند، خداوند به او میفرماید چرا کوتاهی کردی؟ عرض میکند : رحم به او کردم. خداوند میفرماید: ایا رحمت تو وسیع تر از رحمت من است؟ هر دو سپس راهی دوزخ میشوند.
Channel: @Ramzehayat
Instagram: @Ramzehayat