حکمت 98 نهج البلاغه: ضرورت عمل کردن به روایات
(علمى، اجتماعى، تربیتى)
وَ قَالَ (علیه السلام): اعْقِلُوا الْخَبَرَ إِذَا سَمِعْتُمُوهُ عَقْلَ رِعَایةٍ لَا عَقْلَ رِوَایةٍ فَإِنَّ رُوَاةَ الْعِلْمِ کثِیرٌ وَ رُعَاتَهُ قَلِیلٌ.
و درود خدا بر او، فرمود: چون روایتى (خبری) را شنیدید، آن را بفهمید عمل کنید، نه بشنوید و نقل کنید، زیرا راویان علم فراوان، و عمل کنندگان آن اندکند.
شرح حکمت:
در مسائلى که به مقام وحى یا کلمات پیشوایان معصوم منتهى مى شود سه مرحله وجود دارد: نخست نقل روایات سپس فهم آنها و بعد از آن عمل به مفهوم و محتوایشان. امام در گفتار بالا با تعبیر «عَقْلَ رِوایَة» گوشزد مى کند که نه روایت به تنهایى کافى است نه مجرد عقل و فهم آن، بلکه مهم پوشیدن لباس عمل است بر آنچه فهمیده و درک کرده است و در این مرحله حضرت مى فرماید: راویان و گویندگان بسیارند; اما عاملان اندک.
در حدیث دیگرى از آن حضرت مى خوانیم: « علمى که تو را اصلاح نکند گمراهى است و مالى که سودى به تو نبخشد مایه خسارت و بدبختى است و عاقبت شوم و تلخى دارد».
در حدیث دیگرى از رسول خدا آمده است که به هنگام دعا عرضه مى داشت: «أللّهُمَّ إنّی أعُوذُ بِکَ مِنْ عِلْم لایَنْفَعُ وَ مِنْ قَلْب لایَخْشَعُ...; خدایا من به تو پناه مى برم از علمى که سودى نمى بخشد و از قلبى که خشوع ندارد...».
Channel: @Ramzehayat
Instagram: @Ramzehayat