حکمت 109 نهج البلاغه: دوری اهل بیت از افراط و تفریط
(اعتقادى، سیاسى)
وَ قَالَ (علیه السلام): نَحْنُ النُّمْرُقَةُ الْوُسْطَى بِهَا یَلْحَقُ التَّالِی وَ إِلَیْهَا یَرْجِعُ الْغَالِی.
و درود خدا بر او، فرمود: ماییم تکیه گاه معتدل راه خداوندی، آن که از ما عقب افتاده است، به ما می رسد (یا باید به ما برسد) و آنچه که افراط کرده و خود را پیش انداخته به ما برمی گردد (یا باید به ما برگردد)
شرح حکمت:
اشاره به اینکه مورد قبول در اسلام و آیین الهى امورى است که در سر حد اعتدال و دور از افراط و تفریط باشد، همان گونه که قرآن مجید مى گوید: « و بدین گونه شما را امتى میانه قرار دادیم (143 بقره)» و در جاى دیگر درباره انفاق مى فرماید: «کسانى که هنگامى که انفاق مى کنند نه اسراف مى کنند و نه سخت گیرى و در میان این دو حد اعتدال را رعایت مى کنند. (67 فرقان)»
منظور از «تالى» کسانى هستند که اوصاف برجسته امامان اهل بیت(علیهم السلام) را انکار مى کردند و آنان را در حد فردى معمولى قرار مى دادند و منظور از «غالى» کسانى که آنان را از حد امام معصوم بالاتر برده و صفات خدایى برایشان قائل مى شدند و حتى گاهى به الوهیت آنها رأى مى دادند.
آخرین سخن این که تعبیر به «نحن» گرچه به معناى امامان اهل بیت است ولى از بعضى از روایات استفاده مى شود که پیروان راستین آنها نیز همین گونه اند. چنان که در حدیثى از امام باقر(علیه السلام) مى خوانیم فرمود: « جمیعت شیعه شما هم جایگاه حد وسط و معتدل باشید که غلو کننده به سوى شما باز گردد و عقب مانده به شما ملحق شود». در این هنگام مردى عرض کرد: فدایت شوم، منظور از غالى چیست؟ فرمود: «گروهى هستند که درباره ما مطالبى مى گویند که ما درباره خود نمى گوییم (آنها راه غلو و افراط را مى پویند) آنها از ما نیستند و ما از آنها نیستیم». سپس امام(علیه السلام) رو به مردم کرد و فرمود: «به خدا سوگند ما برات آزادى (از آتش دوزخ براى کسى) نداریم و میان ما و خداوند خویشاوندى نیست و حجت خاصى در برابر او نداریم و جز از طریق اطاعت به او تقرب نمى جوییم». سپس افزود: «هرکس از شما مطیع خدا باشد ولایت ما براى او سودبخش است و هر کس از شما معصیت خدا کند ولایت ما به او سودى نمى بخشد. واى بر شما (به ولایت ما) مغرور نشوید، واى بر شما مغرور نشوید».
Channel: @Ramzehayat
Instagram: @Ramzehayat