رمز حیات

حکمت 116 نهج البلاغه: انسان و انواع آزمایش ها
(اعتقادى، اخلاقى)

وَ قَالَ (علیه السلام) : کَمْ مِنْ مُسْتَدْرَجٍ بِالْإِحْسَانِ إِلَیْهِ وَ مَغْرُورٍ بِالسَّتْرِ عَلَیْهِ وَ مَفْتُونٍ بِحُسْنِ الْقَوْلِ فِیهِ وَ مَا ابْتَلَى اللَّهُ أَحَداً بِمِثْلِ الْإِمْلَاءِ لَهُ.
و درود خدا بر او، فرمود: چه بسیارند کسانى که به سبب نعمتى که به آنها داده شده در غفلت فرو مى‌روند و به سبب پرده‌پوشى خدا بر آنها مغرور مى‌گردند و بر اثر تعریف وتمجید از آنان فریب مى‌خورند و خداوند هیچ کس را به چیزى مانند مهلت دادن (و ادامه نعمت‌ها و ترک عقوبت) آزمایش نکرده است.

شرح حکمت:

شرح این حکمت چهاربخش دارد:

۱-جمله اول بدین معنی است، کسی که خطاکاربوده و ازخداپروا ندارد،خداوندبا ارزانی داشتن نعمتهای کثیر،آنها را خوشحال کرده و ناگهان با گرفتار کردن در عذاب ناامیدشان می سازد.
این مفهوم در دو آیه قرآن مجید (182 سوره «اعراف»، و 44 سوره «قلم») ذکر شده و مفهوم آن در هر دو مورد یکى است و آن این که کسى را مرحله به مرحله بدون این که خود متوجه شود در دام مجازات گرفتار کنند درست مثل این که کسى از بیراهه به سوى پرتگاه مى رود اما نه تنها او را از این کار نهى نکنیم بلکه به دلیل آنکه مستحق مجازات و کیفر است او را نیز تشویق کنیم. ناگهان به لب پرتگاه مى رسد و خود را در دام مجازات مى بیند، وحشت مى کند و راه بازگشت در برابر خود نمى بیند و از همان جا مى لغزد و در پرتگاه سقوط مى کند.

۲-جمله دوم به سوءاستفاده افراد خطاکار از ستارالعیوب بودن خدا اشاره دارد.این افراد به جای استفاده از این لطف خداجهت توبه و اصلاح رفتارخود،مغرور شده و به کثرت گناه خود می افزایند،لذا در آخر خدا پرده دری کرده و رسوای عالم میگردند.

۳-جمله سوم به بحث تمجید که یکی از دامهای شیطان است پرداخته که سبب فریب خودن افراد شده و باآنکه می دانند رفتار آنهاباحسن ظن دیگران متفاوت است،خود را مقرب درگاه الهی می دانند.

۴-جمله چهارم اشاره به افزایش نعمت برای کسانی دارد که خداوند با فزونی نعمت قصد بازگشت آنها را دارد اما آنها به راه خطا ادامه داده و درنهایت گرفتار عذاب الهی درمیان نعمتها می گردند.

Channel: @Ramzehayat
Instagram: @Ramzehayat