رمز حیات

حکمت 123 نهج البلاغه: الگوهاى کامل انسانیّت
(اخلاقى)

وَ قَالَ (علیه السلام): طُوبَى لِمَنْ ذَلَّ فِی نَفْسِهِ وَ طَابَ کَسْبُهُ وَ صَلَحَتْ سَرِیرَتُهُ وَ حَسُنَتْ خَلِیقَتُهُ وَ أَنْفَقَ الْفَضْلَ مِنْ مَالِهِ وَ أَمْسَکَ الْفَضْلَ مِنْ لِسَانِهِ وَ عَزَلَ عَنِ النَّاسِ شَرَّهُ وَ وَسِعَتْهُ السُّنَّةُ وَ لَمْ یُنْسَبْ إلَى الْبِدْعَةِ.

و درود خدا بر او، فرمود: خوشا به حال کسى که در نزد خود کوچک (و متواضع) است (و در نظر مردم بزرگ و عزیز) و کسى که کسب و کار او طیّب و حلال باشد و باطنش پاک و صالح، کسى که اخلاق او نیکو باشد و اموال اضافى خود را در راه خدا انفاق کند و کسى که سخنان زائد زبانش را نگه مى‌دارد و آزار او به مردم نمى‌رسد و آن کس که سنت (پیامبر) براى او کافى است و بدعتى از او سر نمى‌زند.
سید رضی: (برخى حکمت 123 و 122 را از پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم نقل کرده اند.)

شرح حکمت:
امام (علیه السلام) هشت فضیلت را برشمرده است:

1- خوار ساختن نفس در برابر خدا به دلیل نیاز و حاجتى که به او دارد و همچنین توجه به سرانجام کار و عالم آخرت.
2- کسب حلال، از راه درستى که شایسته است. امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «کسى که خوشحال مى شود از این که دعایش مستجاب گردد، باید کسب خود را پاک و حلال کند».
3- نیت پاک براى خدا و پاک داشتن درون از نیتهاى فاسد در رفتار با مردم.
4- خوش خویى و آراستگى به فضایل اخلاقى. پیامبر اکرم می فرمایند: «حسن خلق نصف دین است»
5- انفاقِ مالى که از حد نیاز بیشتر است در راهى شایسته از راههاى نزدیکى به خدا، و این همان فضیلت بخشندگى است.
6- خوددارى از پرگویى یعنى پرهیز از سخن گفتن زیاد بر آنچه که شایسته است، یعنى خاموشى در جاى خود. پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى فرمایند: «هیچ کس از گناهان محفوظ نمى ماند مگر این که زبانش را حفظ کند».
7- دور داشتن بدى و شرارت از مردم که همان عدالت و یا لازمه عدالت است. در احادیث مکرّر آمده است که: با ایمان کسى است که مسلمانان از شر او در امان باشند.
8- پایبندى به سنّت خدا و پیامبر (ص) و فاصله نگرفتن از آنها به طرف آنچه که بدعت در دین و ناشایست است. رسول اکرم می فرمایند: «بدعت گزاران بدترین مخلوقات خدا و بدعت گزار نکوهیده ترین خلق است»

Channel: @Ramzehayat
Instagram: @Ramzehayat