رمز حیات

حکمت 147 نهج البلاغه: ارزش علم و علما
(علمى، اخلاقى، اعتقادى)
3️⃣ قسمت سوم حکمت

بَلَى أَصَبْتُ لَقِناً غَیْرَ مَأْمُونٍ عَلَیْهِ مُسْتَعْمِلًا آلَةَ الدِّینِ لِلدُّنْیَا وَ مُسْتَظْهِراً بِنِعَمِ اللَّهِ عَلَى عِبَادِهِ وَ بِحُجَجِهِ عَلَى أَوْلِیَائِهِ أَوْ مُنْقَاداً لِحَمَلَةِ الْحَقِّ لَا بَصِیرَةَ لَهُ فِی أَحْنَائِهِ یَنْقَدِحُ الشَّکُّ فِی قَلْبِهِ لِأَوَّلِ عَارِضٍ مِنْ شُبْهَةٍ. أَلَا لَا ذَا وَ لَا ذَاکَ أَوْ مَنْهُوماً بِاللَّذَّةِ سَلِسَ الْقِیَادِ لِلشَّهْوَةِ أَوْ مُغْرَماً بِالْجَمْعِ وَ الِادِّخَارِ لَیْسَا مِنْ رُعَاةِ الدِّینِ فِی شَیْ ءٍ أَقْرَبُ شَیْ ءٍ شَبَهاً بِهِمَا الْأَنْعَامُ السَّائِمَةُ کَذَلِکَ یَمُوتُ الْعِلْمُ بِمَوْتِ حَامِلِیهِ.

4. اقسام دانش پژوهان:
بدان که در اینجا (اشاره به سینه مبارک کرد) دانش فراوانى انباشته است، اى کاش کسانى را مى یافتم که مى توانستند آن را بیاموزند آرى تیز هوشانى مى یابم امّا مورد اعتماد نمى باشند، دین را وسیله دنیا قرار داده و از نعمت خدا بر ضد بندگانش استفاده مى کنند و از دلائل الهى بر ضد اولیائش کمک مى گیرند. یا گروهى که تسلیم حاملان حق مى باشند اما چون بصیرتى به پیچ و خم هاى علم و شبهات ندارند با نخستین شبهه و ایراد، شک و تردید در دلشان ریشه مى زند. پس نه آنها، و نه اینها، سزاوار آموختن دانش هاى فراوان من نمى باشند. یا فرد دیگرى که سخت در پى لذّت بوده، و اختیار خود را به شهوت داده است، یا آن که در ثروت اندوزى حرص مى ورزد، هیچ کدام از آنان نمى توانند از دین پاسدارى کنند، و (این دو گروه) بیشتر به چهارپایان چرنده شباهت دارند، و چنین است که دانش با مرگ حاملانش، مى میرد.

شرح حکمت:
در این بخش از حکمت اشاره به چهار گروه دارد که شایسته حمل علوم الهی و اسرار آمیز را ندارند، لذا امام علی(علیه السلام) در همین راستامیفرمایند:« از من سؤال کنید پیش از آنکه از دست شما بروم، چرا که در وجود من علم و دانش فراوانى است. آه آه بدانید افرادى نمى یابم که بتوانند آن را حمل و نگهدارى کنند».
۱- عالمان بی تقوا: دارای مدارج علمی بوده اما از نظر تعهد و احساس مسئولیت الهی پایشان می لنگد. اینها خطرناک ترین دشمنان اسلام هستند که در حدیثى از امیرمؤمنان(علیه السلام) از حضرت مسیح(علیه السلام) مى خوانیم که فرمود: «دینار موجب بیمارى دین است و عالِم طبیب دین است. هرگاه دیدید طبیب عوامل بیمارى را به سوى خود مى کشد او را در طبّش متهم سازید و بدانید (کسى که به خودش رحم نمى کند) خیرخواه دیگران نیست».
۲- افراد ضعیف الفکر و نادان و مغرور که در برابر شبهه افکنان کاملا آسیب پذیر اند. خطر این گروه براى جهان اسلام و جامعه بشرى نیز کم نیست. نمونه این گروه جمعیت خوارج بودند.
۳ و۴- این دو گروه شبیه حیوانات می مانند که جز خورد و خواب و شهوت، چیز دیگری را درک نمی کنند.

Channel: @Ramzehayat
Instagram: @Ramzehayat