حکمت 150 نهج البلاغه: موعظه ای کامل و جامع
(اخلاقى، اجتماعى، سیاسى)
6️⃣ قسمت ششم حکمت
وَ قَالَ (علیه السلام): لِرَجُلٍ سَأَلَهُ أَنْ یَعِظَهُ لَا تَکُنْ مِمَّنْ یَرْجُو...
یَسْتَعْظِمُ مِنْ مَعْصِیَةِ غَیْرِهِ مَا یَسْتَقِلُّ أَکْثَرَ مِنْهُ مِنْ نَفْسِهِ وَ یَسْتَکْثِرُ مِنْ طَاعَتِهِ مَا یَحْقِرُهُ مِنْ طَاعَةِ غَیْرِهِ فَهُوَ عَلَى النَّاسِ طَاعِنٌ وَ لِنَفْسِهِ مُدَاهِنٌ اللَّهْوُ مَعَ الْأَغْنِیَاءِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الذِّکْرِ مَعَ الْفُقَرَاءِ یَحْکُمُ عَلَى غَیْرِهِ لِنَفْسِهِ وَ لَا یَحْکُمُ عَلَیْهَا لِغَیْرِهِ...
(مردى از امام در خواست اندرز کرد) و درود خدا بر او، فرمود: از کسانى مباش که...
(22) گناه دیگرى را بزرگ مى شمارد، امّا گناهان بزرگ خود را کوچک مى پندارد، طاعت (و عبادت) دیگران را کوچک و طاعت خود را بزرگ مى داند. (23) مردم را سرزنش مى کند و نسبت به خویش سهل انگار است. (24) خوشگذرای با ثروتمندان نزد او از ذکر خدا با مستمندان محبوب تر است. (25) به زیان دیگران و سود خود، داورى مى کنند؛ اما هرگز به زیان خود و سود دیگران حکم نمى کند...
شرح حکمت:
22. از آثار حب ذات ممانعت از قضاوت یکسان درباره خود و دیگران است حال آنکه مومنان در روایتی از رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) اینگونه می باشند «او اعمال خوب زیادى را که از خودش سر زده ناچیز مى شمارد; اما اعمال خیر اندک دیگران را بزرگ مى بیند.»
23. به بیان بعضى از بزرگان اخلاق اگر خارى به پاى دیگران رود آن را مى بینند; اما اگر شاخه درختى در چشمشان فرو رود نمى بینند و این تناقض و تضاد نیز از آثار حب ذات است. خلاصه این که کوچک ترین عیوب دیگران را مى بیند اما از بزرگ ترین عیب خود با مسامحه مى گذرد.
24. مشغول لهو و لعب بودن یک عیب و با اغنیاى بى درد و بى خبر از حال فقرا همنشین شدن عیبى دیگر؛ اما با فقیران زیستن خود یکى از محاسن اخلاقى است و ذکر خدا با آنان گفتن فضیلت دیگرى است.
25. نشانه مؤمنان این است که طرفدار حق باشند، هرچند به زیان آنها باشد و باطل را رها کنند، هرچند به ضرر آنها باشد. امام صادق(علیه السلام) مى فرماید: مؤمن بر مؤمن دیگر هفت حق دارد که ساده ترین آنها این است: «آنچه براى خود دوست مى دارى براى دیگران دوست بدار و آنچه براى خود نمى پسندى براى دیگران مپسند.»
Channel: @Ramzehayat
Instagram: @Ramzehayat