حکمت 172 نهج البلاغه: دشمنی با ندانسته ها
(اخلاقى، علمى)
وَ قَالَ (علیه السلام): النَّاسُ أَعْدَاءُ مَا جَهِلُوا.
و درود خدا بر او، فرمود: مردم دشمن چیزی هستند که آن را نمی دانند.
شرح حکمت:
امام(علیه السلام) در این گفتار، اشاره به یکى از آثار خطرناک جهل کرده اند. منشأ این دشمنی را می توان به چند دسته تقسیم نمود:
1. اشخاص نادان احساس نقص در خود مى کنند و همین احساس سبب مى شود که نسبت به آنچه نمى دانند دشمنى به خرج دهند تا از این طریق نقص خود را برطرف سازند.
2. هرگاه انسان از اسرار چیزى بى خبر باشد به قضاوت عجولانه مى پردازد و در این قضاوت عجولانه با آنچه نمى داند به دشمنى بر مى خیزد.
3. جهل همچون ظلمات است و انسان هنگامى که در ظلمات قرار گیرد هر سایه اى که از دور مى بیند، آن را حیوانى درنده مى پندارد و هر آوازى مى شنود آن را نشانه حمله دشمنى مى شمرد.
ایجاد دوستی و آشنایی و بالابردن سطح آگاهی و اتحاد در بین مردم از جمله راهکارهای مفید در از بین بردن جهل می باشد.
قرآن مجید مى فرماید: «(ولى آنها از روى علم و دانش، قرآن را انکار نکردند) بلکه چیزى را تکذیب کردند که آگاهى از آن نداشتند. (39 یونس)»
امیرمؤمنان على(علیه السلام) در حدیث دیگرى در همین زمینه مى فرماید: «به آنچه نمى دانید دشمنى نکنید، زیرا بیشتر دانش ها در امورى است که شما نمى دانید». نیز در حدیث دیگرى مى فرمایند: «کسى که چیزى را نمى داند آن را نکوهش مى کند.»
داستان خضر نبی و موسی پیامبر نمونه ای از این قضیه می باشد.
Channel: @Ramzehayat
Instagram: @Ramzehayat