حکمت 180 نهج البلاغه: طمع ورزی و بندگی
(اخلاقى، اجتماعى)
وَ قَالَ (علیه السلام): الطَّمَعُ رِقٌّ مُؤَبَّدٌ.
و درود خدا بر او، فرمود: طمع ورزى، بردگى همیشگى است.
شرح حکمت:
طمع علاقه شدید به امور مادی است که در دست دیگران می باشد و انسان طماع، فردی ضعیف و فاقد اعتماد به نفس است که به خدا و رزاقیت او امید نداشته، لذا از طریق وابستگی به دیگران و دراز کردن دست نیاز به سوی آنها، به مقصود خود می رسد. در مقابل این صفت رذیله صفت قناعت آمده است که به قطع امید از آنچه در دست دیگران است، اشاره دارد.
همچنین شخص طماع چون اسیر خواسته های خویش است، به درستی نمی تواند بیاندیشد و برای رسیدن به اهداف خود ممکن است کارهای خلاف را توجیه کند، به همین دلیل امام(علیه السلام) شخص طماع را برده ای میداند در برابر کسی که از او طمع دارد. در زیر به برخی روایات اشاره شده است:
۱- امام باقر(علیه السلام) فرمودند: «چه بد انسانى است آن کس که طمعى دارد که وى را به هر سو مى کشاند و چه بد انسانى است کسى که علاقه به چیزى دارد که سبب ذلت او مى شود».
۲- امام سجاد (علیه السلام) مى فرماید: «تمام خوبى ها را در قطع امید از آنچه در دست مردم است دیدم».
۳- امام صادق(علیه السلام) در جواب این سؤال که چه چیز ایمان را در قلب راسخ و ثابت مى دارد می فرمایند: «الْوَرَعُ» (تقوا و پرهیزگارى) و در پاسخ این پرسش که چه چیز ایمان را از قلب انسان خارج مى کند فرمودند: «الطَّمَعُ»..
۴- رسول خدا(صلى الله علیه وآله) مى فرمایند: «طمع علم و دانش را از دل هاى دانشمندان دور مى سازد».
Channel: @Ramzehayat
Instagram: @Ramzehayat