رمز حیات

حکمت 189 نهج البلاغه: نجات در شکیبایی، هلاک در بیتابی
(اخلاقى)

وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ لَمْ ینْجِهِ الصَّبْرُ أَهْلَکهُ الْجَزَعُ.
و درود خدا بر او، فرمود: هر کس شکیبایى او را نجات ندهد، بیتابى او را هلاک مى سازد.

شرح حکمت:
هلاکت و نجات در این جمله شامل هم دنیا و هم آخرت می گردد.
به یقین در طول زندگى هرکس، حوادث دردناک و غم انگیزی رخ می دهد. عکس العملى که انسان مى تواند در چنین شرایطی از خود نشان دهد شامل:
1. صبر و تحمل و شکرگزارى به درگاه خدا و دقت در یافتن راه نجات از آن مشکل یا مصیبت؛
2. جزع و بى تابى؛ که هم اعصاب انسان را در هم مى کوبد و او را گرفتار بیمارى هاى مختلف کرده و گاه به مرگ مى کشاند و هم سبب ناشکرى به درگاه خداوند مى شود.

در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم که فرمودند: «کسی که از شیعیان ما مبتلا به مصیبتى شود و شکیبایى کند پاداش هزار شهید را دارد.» حضرت باز در حدیثی دیگر مى فرمایند: «هیچ فرد باایمانى نیست مگر این که به بلایى مبتلا مى شود و آنچه را انتظار آن مى کشد (اى بسا) از آن هم شدیدتر است. هرگاه بر بلایى که در آن است شکیبایى کند، خدا او را از بلایى که انتظارش مى کشد برکنار مى دارد و اگر بى تابى نماید بلاها یکى پس از دیگرى بر سر او مى آید تا صبر و شکیبایى پیشه کند.»
در حدیثى از امام هادى(علیه السلام) مى خوانیم: «مصیبت براى انسان صابر یکى است و براى انسان ناشکیبا دوتاست.»
در روایتى از امیرمؤمنان على(علیه السلام) اشاره شده است که بسیارى از مشکلات پایانى دارد و به تعبیر ما از این ستون تا آن ستون فرج است. نباید انسان خیال کند که همیشه مشکل به یک حال باقى مى ماند «مشکلات غم انگیز پایانى دارد.»