رمز حیات

حکمت 194: ضرورت پرهیز از خشم و انتقام
(اخلاقى، اجتماعى)

وَ کَانَ ( علیه السلام) یَقُولُ: مَتَى أَشْفِی غَیْظِی إِذَا غَضِبْتُ أَ حِینَ أَعْجِزُ عَنِ الِانْتِقَامِ فَیُقَالُ لِی لَوْ صَبَرْتَ أَمْ حِینَ أَقْدِرُ عَلَیْهِ فَیُقَالُ لِی لَوْ عَفَوْتَ.
و درود خدا بر او، فرمود: در هنگامى که خشم بگیرم، در چه وقت (از این دو حالت) خشم خود را فرو نشانم؟ آیا آن وقت که از انتقام گرفتن ناتوانم، که در آن صورت به من گفته مى شود: اگر صبر مى کردى، بهتر بود، یا زمانى که قدرت انتقام دارم، در آن حال به من مى گفتند: اگر عفو مى کردى، بهتر بود. (پس در هر حال، شکیبایى، بهتر از انتقام است)

شرح حکمت:
امام(علیه السلام) با این تعبیر لطیف مردم را به ترک انتقام فرا می خوانند.
قرآن مجید مى فرماید: «و شتاب کنید براى رسیدن به آمرزش پروردگارتان; و بهشتى که وسعت آن، آسمان ها و زمین است; و براى پرهیزگاران آماده شده است. (همان) کسانى که در توانگرى و تنگدستى، انفاق مى کنند; و خشم خود را فرو مى برند; و از خطاى مردم درمى گذرند; و خدا نیکوکاران را دوست دارد. (133 و 134 آل عمران»
رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) مى فرمایند: « وقتی روز قیامت فرا رسد، فریادگری آواز می دهد: هر کس پاداشش بر عهده خدای متعال است، داخل بهشت شود، پس گفته می شود: اینان، چه کسانی هستند؟ و جواب می آید که: ایشان، کسانی هستند که مردم را مشمول عفو و گذشت خویش قرار می دهند و بدون حسابرسی، داخل بهشت می شوند.»
امام على(علیه السلام) مى فرمایند: « عفو و گذشت تاج فضائل اخلاقى است.»
البته عفو و گذشت در مورد کسانى است که از عفو سوء استفاده نکنند و بر جنایات خود نیفزایند، همان گونه که در حدیثى از امیرمؤمنان(علیه السلام) آمده است: «عفو درباره کسى است که اقرار به گناه خود کند (و پشیمان باشد) نه از کسى که اصرار مى ورزد.»