رمز حیات

حکمت 201 نهج البلاغه: امدادهاى الهى و حفظ انسان
(اعتقادى، معنوى)

وَ قَالَ (علیه السلام) : إِنَّ مَعَ کُلِّ إِنْسَانٍ مَلَکَیْنِ یَحْفَظَانِهِ فَإِذَا جَاءَ الْقَدَرُ خَلَّیَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَهُ وَ إِنَّ الْأَجَلَ جُنَّةٌ حَصِینَةٌ.
و درود خدا بر او، فرمود: با هر انسانى دو فرشته است که او را حفاظت مى کنند، و چون مقدّرات الهى فرا رسد او را با سرنوشتش وا مى گذارند، همانا مدت عمرى که براى هرکس معین شده، او را، چون سپرى، حفظ مى کند.

شرح حکمت:
انسان داراى دو اجل و سرآمد عمر است: یکى اجل معلق یا مشروط که اگر در برابر آن دقت شود مى توان از آن پرهیز کرد، مانند خطرات رانندگى، زلزله ها و طوفان ها که ممکن است به زندگى انسان پایان دهد ولى در عین حال قابل اجتناب است. ولى اجل حتمى سرآمدى است که قابل اجتناب نیست و خواه ناخواه دامن انسان را مى گیرد.
قرآن مجید می فرماید: «برای انسان مامورانی است که پی در پی، از پیش رو، و از پشت سرش او را از حوادث (غیر حتمی) حفظ میکنند (11 رعد)»
امام باقر(علیه السلام) در تفسیر آیه فوق فرمودند: «آنها به فرمان خداوند انسان را حفظ مى کنند از این که در چاهى سقوط کند یا دیوارى بر او بیفتد یا حادثه دیگرى برایش رخ دهد تا زمانى که مقدرات حتمى فرا رسد در آن هنگام آنها کنار مى روند و او را تسلیم حوادث مى کنند. دو فرشته اند که انسان را در شب حفظ مى کنند و دو فرشته که در روز به طور متناوب این وظیفه را انجام مى دهند.»
این سخن را با آیه دیگرى از قرآن مجید ادامه مى دهیم: «و اوست که بر بندگان خود تسلط کامل دارد و مراقبانى بر شما مى گمارد تا هنگامى که مرگ یکى از شما فرا رسد؛ (در این هنگام،) فرستادگان ما جان او را مى گیرند؛ و آنها (در نگهدارى حساب عمر و اعمال بندگان،) کوتاهى نمى کنند. (61 انعام)»