رمز حیات

حکمت 223 نهج البلاغه: حیاء و عیب پوشى
(اخلاقى، اجتماعى)

وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ کَسَاهُ الْحَیَاءُ ثَوْبَهُ لَمْ یَرَ النَّاسُ عَیْبَهُ.
و درود خدا بر او، فرمود: آن کس که لباس حیاء بپوشد، کسى عیب او را نبیند.

شرح حکمت:
امام صادق(علیه السلام) خطاب به مفضل چنین فرمودند: «اى مفضل! نگاه کن به صفتى که خداوند تنها به انسان ارزانى داشته و حیوانات از آن محرومند; صفتى که مقامش والا و غنایش بزرگ است; یعنى حیا. اگر حیا نبود، انسان ها از مهمانشان درست پذیرایى نمى کردند، به وعده هایشان وفا نمى نمودند، نیازهاى دیگران را برآورده نمى ساختند و به دنبال کارهاى خوب نبودند و از کارهاى زشت در هیچ چیز پرهیز نداشتند. به طورى که بسیارى از کارهاى واجب نیز در پرتو حیا انجام مى شود؛ اگر حیا نبود، جمعى از مردم حق پدر و مادر را نیز ادا نمى کردند و صله رحم به جا نمى آورند و اداى امانت نمى نمودند و از هیچ کار زشتى پرهیز نداشتند. آیا نمى بینى خداوند چگونه براى انسان جمیع صفاتى را که در آن صلاح و کمالِ کار اوست به او ارزانى داشته است؟»
پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى فرمایند: «آن کس که حیا ندارد ایمان ندارد.»
امام علی (علیه السلام) می فرمایند: «کسى که حیا ندارد هیچ خیرى در او نیست.»
البته آنچه گفته شد درباره حیاء پسندیده است. نوعى از حیاء مذموم آن است انسان از فرا گرفتن علم و دانش و پذیرفتن حقایق و انجام کارهاى نیک شرم داشته باشد و گاه به سبب آن از ترک مجالس گناه و پیشنهادهاى زشت افراد فاسد شرم مى کند و آلوده گناه مى شود.