رمز حیات

حکمت 245 نهج البلاغه: تاثیر توانایی در کاهش تمنا
(اخلاقى، علمى)

وَ قَالَ (علیه السلام): إِذَا کَثُرَتِ الْمَقْدِرَةُ قَلَّتِ الشَّهْوَةُ.
و درود خدا بر او، فرمود: هنگامى که قدرت بر چیزى فزونى یابد علاقه به آن کم مى‌شود.

شرح حکمت:
به گفته مرحوم «کمره ‌اى» این گفتار حکیمانه از یک اصل روانى معروف سرچشمه مى‌گیرد که مى‌گوید: «انسان نسبت به چیزى که براى او ممنوع شده حرص فراوان دارد.» دلیل آن هم روشن است؛ چیزى که در دسترس انسان باشد و هر زمان بخواهد به آن برسد، نه براى ذخیره کردن آن دست و پا مى‌زند، نه به علّت ازدست دادنش اضطراب دارد. به عکس، چیزى که در دسترس او نیست یا به زحمت پیدا مى‌شود به آن علاقه نشان مى‌دهد و گاه اصرار دارد بیش از مقدار حاجت خود از آن ذخیره کند. به همین دلیل هنگامى که چیزى از مواد غذایى کم مى‌شود، مردم به فروشگاه‌ها هجوم مى‌برند و هرکس چند برابر نیازش خریدارى مى‌کند و براثر آن، نوعى قحطى مصنوعى حاصل مى‌گردد.