رمز حیات

حکمت 264 نهج البلاغه: نیکى به بازماندگان دیگران
(اخلاق اجتماعى)

و قال (علیه السلام): أَحْسِنُوا فِی عَقِبِ غَیْرِکُمْ تُحْفَظُوا فِی عَقِبِکُمْ.
و درود خدا بر او، فرمود: به بازماندگان دیگران نیکى کنید، تا حرمت بازماندگان شما را نگاه دارند.

شرح حکمت:
قرآن مجید می فرماید: «و کسانى که اگر [درگذرند] فرزندانى خرد و ناتوان از خود باقى گذارند، براى ایشان نگرانند، باید که [در کار دیگران هم‏] از خداوند پروا کنند و سنجیده سخن بگویند. (9 نساء)» همچنین مى فرماید: «و اما آن دیوار، از آنِ دو نوجوان یتیم در آن شهر بود؛ و زیر آن، گنجى متعلق به آن دو وجود داشت؛ و پدرشان مرد صالحى بود، پس پروردگار تو مىخواست آنها به حدّ بلوغ برسند وگنجشان را استخراج کنند؛ این رحمتى از پروردگارت بود. (82 کهف)»
در آیه نخست، به کسانى که با یتیمان و فرزندان ناتوان و ضعیف بدرفتارى مى کنند هشدار داده که ممکن است با فرزندان خود آنها این عمل انجام شود و در آیه دوم، صالح بودن پدران را رمز خدمت دو پیامبر به فرزندان آنها شمرده است.
امام صادق علیه السلام مى فرمایند: «در کتاب على علیه السلام آمده است: کسى که مال یتیم را به ناحق بخورد وبال آن، دامن فرزندان او را در دنیا و دامن خودش را در آخرت خواهد گرفت.»
امام علی علیه السلام می فرمایند: «کسى که یتیمان دیگران را سرپرستى کند مردم فرزندان او را مراقبت و سرپرستى خواهند کرد.»