رمز حیات

حکمت 282 نهج البلاغه: علت بی اثر بودن موعظه
(اخلاقى)

وَ قَالَ (علیه السلام): بَیْنَکُمْ وَ بَیْنَ الْمَوْعِظَةِ حِجَابٌ مِنَ الْغِرَّةِ.
و درود خدا بر او، فرمود: میان شما و موعظه، پرده اى از غفلت (و غرور) وجود دارد (که مانع تأثیر آن است.)

شرح حکمت:
در جهانى که زندگى مى کنیم هم واعظان بسیارند و هم موعظه ها؛ تاریخ پیشینیان، واعظ بسیار گویایى است، حوادثى که در طول تاریخ رخ مى دهد و دگرگونى قدرتها، سرنگونى دولت ها و از کار افتادن قهرمانان و فقر گروهى از ثروتمندان، هرکدام واعظى هستند، حتى مردگان که همه روزه مى بینیم بر دوش بستگان و عزیزانشان به سوى دیار خاموشان برده مى شوند ـ به فرموده امیرمؤمنان على علیه السلام ـ بهترین واعظانند. کاخهاى ویران شده شاهان مقتدر و قصرهاى آباد آنها همه در حال وعظند. در کلام امام موسى بن جعفر علیه السلام خطاب به هارون ـ که درخواست موعظه کرده بود ـ آمده است: «هرچیزى را که در گرد خود مى بینى همه داراى موعظه است»؛ با این حال چرا این موعظه هاى بسیار قوى در دلهاى گروهى تأثیر نمى گذارد؟ قطعاً دلیلى دارد؛ امام علیه السلام در این بیان کوتاه به یکى از مهمترین آنها اشاره مى کند و مى فرماید: «حجاب غفلت، جلوى تأثیر اندرزها را مى گیرد.» سرچشمه این غفلت ممکن است هوا و هوس هاى نفسانى و شهوت و زرق و برق دنیا و یا وسوسه هاى شیطانى جن و انس باشد. قرآن مجید مى فرماید: «پس مبادا زندگانى دنیا شما را بفریبد، و مبادا (شیطان) فریبکار شما را به (کرم) خدا مغرور سازد! (5 فاطر)»