حدیث شماره 14 باب اشاره و نص بر امامت امام جواد علیه السلام کتاب حجت اصول کافی
قسمت چهارم
شرح:
علم قیافه شناسى آن است که شخص قائف از روى آثار و علائم صورت و دست و پا و سایر اعضاء شباهت دو نفر را به یکدیگر می فهمد و نسبت و قرابت میان آنها را تشخیص می دهد، این علم در شرع مقدس اسلام اعتبارى ندارد و هیچ گونه نسبتى با آن ثابت نم یشود، بلکه براى تعیین انتساب در شرع اسلام موازین و مقررات دیگری است، ولى در صورتى که به مسلمانى تهمتى زنند، او می تواند براى دفع تهمت از خود به قیافه شناس رجوع کند، چنانچه راجع به انتساب اسامه، پسر زید بن حارثه را به پدرش چنین روایت کنند که اسامه سیاه رنگ بود و پدرش زید سفیدتر از پنبه، از این جهت مردم جاهلیت در نسب او طعن می زدند، تا آنکه قیافه شناس حکم کرد که او پسر زید است و ملت عرب هم سخن قیافه شناس را می پذیرفتند، از این جهت پیغمبر خدا (صلّى اللَّه علیه و آله) مسرور گشت زیرا طعن آنها به آن حضرت هم مربوط بود- مرآت ص 237-.
و حضرت رضا علیه السلام چون در باره پسرش مورد تهمت واقع گشت، به حکم قیافه شناس تن داد، بشرحى که در این روایت ذکر شد و پس از آنکه حق روشن گشت، امام رضا علیه السلام از قول رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله خبر غیبى ظلم و فتنه انگیزى بنى عباس را نسبت بفرزندانش که منتهى بغیبت و پنهان شدن حضرت مهدى، امام دوازدهم عجل الله تعالى فرجه الشریف میگردد، بیان می کند.