رمز حیات

حدیث شماره ۶ باب نهی از جسم و صورت درباره خدا کتاب توحید اصول کافی

یونس ظبیان گوید خدمت امام صادق (علیه السّلام) رسیدم و عرض کردم همانا هشام بن حکم سخن بزرگی می‌گوید که من چند جمله از آن را خلاصه‌وار خدمتتان عرض می‌کنم او گمان کرده که خدا جسم است زیرا که چیزها دو قسم‌اند: جسم و کار جسم. درست نیست که سازنده چیزها کار باشد ولى رواست که کننده کار باشد. حضرت فرمودند: «واى بر او مگر نمی‌داند که جسم محدود و پایان پذیر و صورت هم محدود و پایان پذیر است. پس وقتی جسم محدود شد، فزونی و کاهش پیدا می کند و وقتی فزونی و کاهش پیدا کرد، آفریده خواهد بود.» عرض کردم پس من چه عقیده داشته باشم؟ فرمود:« بگو نه جسم است و نه صورت و اوست که جسم ها را جسم گردانیده و صورتها را صورتگری کرده است. جزء و نهایت ندارد و افزایش و کاهش نیابد. اگر حقیقت چنان باشد که آنها گویند، میان آفریننده و آفریده و پدیدآورنده و پدیده فرقی نباشد؛ ولی او پدیدآورنده است. میان او و کسی که کالبدش داده و صورت گری کرده و پدیدش آورده، فرق است؛ زیرا چیزی مانند او نیست و او به چیزی نماند.»