رمز حیات

حکمت 340 نهج البلاغه: ارزش پاکدامنى و شکرگزارى
(اخلاقى، اقتصادى)

وَ قَالَ (علیه السلام): الْعَفَافُ زِینَةُ الْفَقْرِ وَ الشُّکْرُ زِینَةُ الْغِنَى.
و درود خدا بر او، فرمود: عفّت و خویشتندارى، زینت فقر است و شکر و سپاس، زینت غنا و توانگرى است.

شرح حکمت:
مشابه این کلام در حکمت 68 نیز بیان شده است. خداوند درباره جمعى از فقراى آبرومند و باایمان در سوره «بقره» آیه 273 مى فرماید: «شخص ناآگاه آنها را براثر عفت، غنى و ثروتمند مى پندارد»، بنابراین «عفت» به معناى خوددارى کردن از حرام و هرگونه کار خلاف است.
در کتاب کشف الغمة این کلام حکیمانه با اضافات بیشتری از امام علیه السلام به این طریق نقل کرده است: «عفت (وخویشتندارى) زینت فقر است و شکر زینت غنا و ثروتمندى، صبر زینت بلا و مصیبت است و تواضع زینت شخصیت، فصاحت زینت کلام است و عدالت زینت ایمان، آرامش زینت عبادت است و حفظ کردن، زینت روایت؛ فروتنى زینت علم است و ادب زینت عقل، گشادگى چهره زینت حلم است و ایثار و فداکارى زینت زهد، بخشش به مقدار آنچه انسان در توان دارد زینت روح است و کثرت گریه زینت خوف از خدا، مصرف کم زینت قناعت است و ترک منت زینت کار خیر و بخشش، خشوع زینت نماز است و ترک آنچه مربوط به انسان نیست زینت ورع و پرهیزکارى».