رمز حیات

حکمت 351 نهج البلاغه: گشایش پس از سختی ها
(معنوى)

وَ قَالَ (علیه السلام): عِنْدَ تَنَاهِی الشِّدَّةِ تَکُونُ الْفَرْجَةُ وَ عِنْدَ تَضَایُقِ حَلَقِ الْبَلَاءِ یَکُونُ الرَّخَاءُ.

و (درود خدا بر او،) فرمود: چون سختى ها به نهایت رسد، گشایش پدید آید، و آن هنگام که حلقه هاى بلا تنگ گردد آسایش فرا رسد.

شرح حکمت:
در تفسیر آیه شریفه « و مسلما با سختی آسانی است. (6 انشراح)» پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مى فرماید: «هرگاه سختى وارد لانه اى شود، راحتى وارد مى شود و آن را بیرون مى کند»
بسیار مى شود که این سختى ها و تنگى حلقه بلاها آزمون الهى و مقدمه اى است براى ترفیع مقام انسان. قرآن مجید می فرماید: «و ایوب را (به یاد آور) هنگامى که پروردگارش را خواند (و عرضه داشت): "بدحالى و مشکلات به من روى آورده؛ و تو مهربان ترین مهربانانى!" ما دعاى او را مستجاب کردیم؛ و ناراحتى هایى را که داشت برطرف ساختیم؛ و خاندانش را به او بازگرداندیم؛ و همانندشان را بر آنها افزودیم؛ تا رحمتى از سوى ما و تذکرى براى عبادت کنندگان باشد. (83-84 انبیاء)»
قرآن کریم به مومنانى که در کوران حوادث جنگ احزاب و احد بى تابى مى کردند و در انتظار رسیدن یاری خداوند بودند، می فرماید: «آیا پنداشته اید در حالی که هنوز حادثه هایی مانند حوادث گذشتگان بر سر شما نیامده است، وارد بهشت می شوید؟! به آنان سختی ها و آسیب هایی رسید وچنان متزلزل و مضطرب شدند تا جایی که پیامبر و کسانی که با او ایمان آورده بودند [در مقام دعا و درخواست یاری] می گفتند: یاری خدا چه زمانی است؟ [به آنان گفتیم:] آگاه باشید! یقیناً یاری خدا نزدیک است. (214 بقره)»
درحدیثی آمده مردی عربى خدمت امیرمومنان علیه السلام آمد و عرضه داشت: من گرفتارى ها و مشکلات زیادى دارم، نکته اى به من بیاموز که از آن استفاده کنم. امام علیه السلام فرمود: اى اعرابى! «مهنت ها و مشکلات، زمان و سرآمدى دارد وتلاش انسان براى برطرف ساختن آن پیش از آنکه فرمان الهى برسد بر حجم آن مشکلات مى افزاید». سپس امام علیه السلام به آیه شریفه 38 سوره زمر استدلال کرد آنگاه افزود: «از خدا یارى بطلب و شکیبایى پیشه کن و بسیار استغفار کن که خداى متعال به صابران وعده خیر بسیار داده است».