حکمت 355 نهج البلاغه: پرهیز از تجمّل گرایى
(اقتصادى، سیاسى)
وَ بَنَى رَجُلٌ مِنْ عُمَّالِهِ بِنَاءً فَخْماً فَقَالَ ( علیه السلام ) : أَطْلَعَتِ الْوَرِقُ رُءُوسَهَا إِنَّ الْبِنَاءَ یَصِفُ لَکَ الْغِنَى.
و درود خدا بر او، (وقتى یکى از کارگزاران امام خانه با شکوهى ساخت به او فرمود) دِرهمها (و دینارهاى) تو از این بنا سر برآورده و چنین بنایى نشانه غنا و ثروت توست!
شرح حکمت:
جمله «إِنَّ الْبِنَاءَ یصِفُ لَکَ الْغِنَى». اشاره به این است که این خانه نشان مى دهد تو مرد ثروتمندى هستى وهمین سبب مى شود که علامات سوال، اطراف تو به وجود آورد که یک کارگزار حکومت اسلامى این همه ثروت را از کجا به دست آورده است و مردم به غیبت تو خواهند نشست و حسودان نیز بر تو حسد خواهند برد. آیا بهتر نبود خانه متوسطى تهیه مى کردى تا از همه این آزارها در امان بمانى؟ امام علیه السلام به او هشدار مى دهد که این ساختمان، باطن تو را آشکار ساخته و آنچه را پنهان مى داشتى برملا نموده است. مردم به ثروتمند بودن تو پى برده اند و طبعآ سیل اعتراضاتشان به سوى تو سرازیر خواهد شد.
در خطبه 209 نیز خواندیم که «علاء بن زیاد همدانى» یکى از یاران امام علیه السلام در بصره بیمار شده بود. حضرت به عیادت او رفت و هنگامى که چشمش به خانه وسیع او افتاد به صورت استفهام انکارى فرمود: «با این خانه وسیع در این دنیا چه مى خواهى بکنى، در حالى که در سراى آخرت به آن نیازمندترى؟» سپس راهى به او نشان داد که این خانه وسیع مایه ناراحتى او در آخرت نشود. فرمود: آرى اگر بخواهى مى توانى با همین خانه وسیع به آخرت خود برسى و سعادتمند شوى؛ اینگونه که از مهمانان (نیازمند) در آن پذیرایى کنى و صله رحم در آن به جا آورى و حقوق شرعى آن را بپردازى. اگر چنین کنى به وسیله این خانه، خانه آخرت تو آباد مى شود.