حکمت 377 نهج البلاغه: نه ایمن از عذاب، نه نومید از رحمت
(اعتقادى)
وَ قَالَ (علیه السلام): لَا تَأْمَنَنَّ عَلَى خَیْرِ هَذِهِ الْأُمَّةِ عَذَابَ اللَّهِ لِقَوْلِهِ تَعَالَى فَلا یَأْمَنُ مَکْرَ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ وَ لَا تَیْأَسَنَّ لِشَرِّ هَذِهِ الْأُمَّةِ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ لِقَوْلِهِ تَعَالَى إِنَّهُ لا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْکافِرُونَ.
و درود خدا بر او، فرمود: بهترین افراد این امت را از عذاب الهى ایمن ندانید زیرا خداوند مىفرماید: «جز زیانکاران هیچکس در برابر مجازات الهى احساس امنیت نمىکند. (99 اعراف)» و براى بدترین افراد این امت نباید از رحمت خدا مأیوس شوید زیرا خداوند مىفرماید: «از رحمت خدا جز کافران مأیوس نمىشوند. (87 یوسف)»
شرح حکمت:
در ذیل آیه شریفه 175 سوره اعراف داستان مردى از بنى اسرائیل در تفاسیر مختلف نوشته شده است که نخست در صف مؤمنان بود و حامل آیات و علوم الهى شده بود سپس از این مسیر گام بیرون نهاد و شیطان به وسوسه او پرداخت و عاقبت کارش به گمراهى و بدبختى کشیده شد. قرآن مجید می فرماید: «و بر آن ها بخوان سرگذشت آن کس را که آیات خود را به او دادیم؛ ولى (سرانجام) خود را از آن تهى ساخت و شیطان درپى او افتاد، و از گمراهان شد!» مفسران نام این شخص را بلعم باعورا نوشته اند که دانشمند مهمى بود ولى سرانجام براثر دنیاپرستى منحرف گشت.
امام امیرمؤمنان(علیه السلام) می فرمایند: «کسى که خود را از عذاب الهى در امان ببیند هلاک مى شود.»
امام صادق(علیه السلام) مى فرمایند: «هنگامى که ببینید کسى از بندگان خدا گناهان مردم را مورد توجه قرار مى دهد و گناه خود را فراموش مى کند بدانید فریب خورده (و خود را از عذاب الهى مصون دانسته است.)»