رمز حیات

حکمت ۴۳۶ نهج البلاغه: راه شناخت بزرگواران
(اجتماعى)
‌
وَ قَالَ (علیه السلام): أَوْلَى النَّاسِ بِالْکَرَمِ مَنْ عُرِفَتْ بِهِ الْکِرَامُ.
و درود خدا بر او، فرمود: شایسته ترین مردم به کَرَم، آن کسى است که افراد کریم به واسطه او شناخته شوند. (معرف کریمان، از همه کریم تر است)

شرح حکمت:
کرم در اصل به معناى شرافت است و به شخصى که داراى صفات برجسته باشد کریم گفته مى شود و در گفتار حکیمانه مورد بحث به همین معنا آمده و اشاره به افراد صاحب فضیلت و باشخصیت است. اشاره به این که وقتى کسى اشخاص کریم و باشخصیت و بزرگوار را معرفى مى کند مفهومش این است که او این اشخاص را دوست مى دارد و کَرَم و کرامت را ارزش مى شمرد اگر چنین است خودش از همه بیشتر باید به این موضوع اهمیت بدهد. کسى که حاتم طایى را مدح و ستایش مى کند باید خودش سهمى از سخاوت و کرم داشته باشد. از آن فراتر کسى که امام بزرگوارى را به صفات برجسته اى مى ستاید; امیرمؤمنان(علیه السلام) را به جود و سخاوت و شجاعت و علم و درایت و امام حسین(علیه السلام) را به ایثار و شهادت در راه خدا مى ستاید و همچنین هر یک از ائمه(علیهم السلام) را به صفات برجسته اى توصیف مى کند چگونه مى تواند خودش از تمام این اوصاف بیگانه و تهى باشد. آرى آن کس که کرامت کریمان را مى ستاید از همه شایسته تر است که راه آن ها را بپوید.
و در نقطه مقابل، بیچاره ترین مردم کسانى هستند که خوبى هاى خوبان را توصیف مى کنند اما خودشان هرگز در عمل در مسیر آن ها نیستند. امام صادق(علیه السلام) مى فرمایند: «شدیدترین حسرت ها در روز قیامت حسرت و افسوس کسى است که از عدالتى تعریف و تمجید کرده ولى خودش به غیر آن عمل نموده است»