رمز حیات

حکمت 446 نهج البلاغه: پسندیده ترین راه مصرف اموال
(اقتصادى، حقوقى)

وَ قَالَ (علیه السلام): لِغَالِبِ بْنِ صَعْصَعَةَ أَبِی الْفَرَزْدَقِ فِی کَلَامٍ دَارَ بَیْنَهُمَا :مَا فَعَلَتْ إِبِلُکَ الْکَثِیرَةُ قَالَ دَغْدَغَتْهَا الْحُقُوقُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ فَقَالَ (علیه السلام): ذَلِکَ أَحْمَدُ سُبُلِهَا.

امام (علیه السلام) به غالب بن صعصعه فرمود: شتران فراوانت چه شده اند؟ پاسخ داد، اى امیر مؤمنان، پرداخت حقوق (الهی و مردم) آنها را پراکنده ساخت؛ امام فرمود: این بهترین راه مصرف آنها بود.

شرح حکمت:
غالب بن صعصعه پیر مرد با شخصیّتى بود روزى با فرزندش فرزدق، خدمت امام رسید که این سؤال و جواب مطرح شد، امام پرسید این کودک تو است؟ گفت آرى، به او ادبیّات عرب و روش شعر سرودن آموختم چنانکه دارد شاعر لایقى مى‏ شود. امام فرمود، اگر به او قرآن مى‏ آموختى بهتر بود، فرزدق مى‏ گوید این رهنمود امام همواره در گوش من بود تا آنکه کل قرآن را حفظ کردم.
قرآن مجید نیز مى فرماید: «(مَا عِنْدَکُمْ یَنفَدُ وَمَا عِنْدَاللهِ بَاق); آنچه نزد شماست سرانجام از بین مى رود ولى آنچه نزد خدا ذخیره شده باقى و برقرار است.(96 نحل)» نیز مى فرماید: «گروهى از (این) اعراب بادیه نشین، چیزى را که (در راه خدا) انفاق مى کنند، غرامت محسوب مى دارند; و انتظار حوادث دردناکى براى شما مى کشند; حوادث دردناک براى خود آنهاست; و خداوند شنوا و داناست! (98 توبه)»
امام رضا (علیه السلام) می فرماید: «کسانى که صاحب نعمتى هستند در خطرند تا حقوق واجب آن را بپردازند. به خدا سوگند هنگامى که نعمت هایى از سوى خداوند متعال به من مى رسد من ترسانم ـ در این جا امام(علیه السلام) دست خود را به نشانه وحشت و اضطراب تکان داد ـ تا زمانى که حقوقى را که براى خداوند در آن بر من واجب است بپردازم. راوى عرض مى کند: فدایت شوم شما هم با آن مقام و منزلتى که دارید باز بیمناکید؟ فرمود: آرى من خدا را براى نعمت هایى که به من بخشیده است حمد و ستایش مى کنم.»