حدیث شماره ۱۲ کتاب عقل و جهل اصول کافی
قسمت دوم
... و فرمود «و از آیات او این است که برق (و رعد) را به شما نشان میدهد که هم مایه ترس است و هم امید (ترس از صاعقه، و امید به نزول باران) و از آسمان آبی فرو میفرستد که زمین را بعد از مردن به وسیله آن زنده میکند، در این نشانه هائی است برای جمعیتی که عقل خود را به کار میگیرند. (24 روم)» و باز فرمود «بگو بیائید آنچه را پروردگارتان بر شما حرام کرده است برایتان بخوانم: اینکه چیزی را شریک خدا قرار ندهید، و به پدر و مادر نیکی کنید، و فرزندانتان را از (ترس) فقر نکشید، ما شما و آنها را روزی میدهیم، و نزدیک کارهای زشت و قبیح نروید چه آشکار باشد چه پنهان، و نفسی را که خداوند محترم شمرده به قتل نرسانید، مگر به حق (و از روی استحقاق) این چیزی است که خداوند شما را به آن سفارش کرده، شاید تعقل کنید. (151 انعام)» و نیز فرمود «آیا در آنچه ما روزى شما کردیم، از بردگانتان شریکانى را مى پذیرید، تا آنان در رزق، مساوى (و شریک) شما باشند؟ و آیا همانطور که از یکدیگر مى ترسید از بردگانتان مى ترسید؟! (شما که در یک لقمه ى نان، حاضر نیستید با زیردستان خود شریک باشید، چگونه بتهاى بى روح را شریک خدا مى دانید؟!) ما آیات خود را براى گروهى که مى اندیشند، این گونه شرح مى دهیم. (28 روم)»
اى هشام پس خداوند صاحبان عقل را اندرز داده و به آخرت تشویقشان نموده «به و زندگانى دنیا جز بازیچه و سرگرمى نیست، و سراى آخرت براى پرهیزگاران بهتر است، آیا نمى اندیشید؟ (32 انعام)»
اى هشام سپس به کسانى که به کیفر و عذاب خدا نمی اندیشند، بیم داده و فرموده «سپس دیگران را هلاک ساختیم و شما پیوسته صبحگاهان از کنار (ویرانه های شهرهای) آنها عبور میکنید و نیز شبانگاهان، آیا تعقّل نمی کنید؟ (136 – 138 صافات)» و فرموده «ما بر اهل این شهر به علت کار زشتی که مرتکب می شوند، عذاب سختی از آسمان نازل خواهیم کرد. ما از آن آبادی نشانه روشنی و درس عبرتی برای کسانی که تعقل میکنند باقی گذاردیم. (34 و 35 عنکبوت)»
اى هشام عقل همراه علم است و خدا فرموده «و این مثلها را براى مردم مىزنیم و جز دانشمندان کسى درباره آنها تعقل نمىکند. (43 عنکبوت)»...