رمز حیات

بسم الله الرحمن الرحیم

هلال ماه

یَسْأَلُونَکَ عَنِ الأهِلَّةِ قُلْ هِیَ مَوَاقِیتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ وَلَیْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوْاْ الْبُیُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقَى وَأْتُواْ الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا وَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ ﴿۱۸۹﴾

درباره «هلالهاى ماه» از تو سؤال مى کنند; بگو: آنها، بیان اوقات (و تقویم طبیعى) براى (نظام زندگى) مردم و (تعیین وقت) حج است. و کار نیک، آن نیست که از پشت خانه ها وارد شوید (آنچنان که در جاهلیت در حال احرام مرسوم بود); بلکه نیکى این است که پرهیزگار باشید. و از در خانه ها وارد شوید و تقوا پیشه کنید، تا رستگار گردید.

بسم الله الرحمن الرحیم

رضای خداوند

مال حلال

وَلاَ تَأْکُلُواْ أَمْوَالَکُم بَیْنَکُم بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُواْ بِهَا إِلَى الْحُکَّامِ لِتَأْکُلُواْ فَرِیقًا مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالإِثْمِ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۱۸۸﴾

و اموالتان را میان خودتان به ناروا مخورید و [به عنوان رشوه قسمتى از] آن را به قضات مدهید تا بخشى از اموال مردم را به گناه بخورید در حالى که خودتان [هم خوب] مى‏ دانید.

در این دستور پروردگار عالمیان صراحتاً امر نموده است که کلاهبرداری نکرده و این کار را زرنگی ننامید. خوردن مال مردم از این طریق گناهی بزرگ است.

نکته: در این دستور اشاره­ ای به تقوا نگردیده است.

+ میلاد امام جواد علیه السلام رو خدمت همه شما تبریک عزیز می نمایم. لینک زیارت نیابتی امام جواد علیه السلام رو در اینجا قرار دادم.

بسم الله الرحمن الرحیم

آیه­ ی 187 احکام مربوط به روزه را بیان می ­دارد. این احکام عبارتند از:

1. نزدیکی با زنان در شب­ های ماه مبارک حلال است.

2. خوردن و آشامیدن در شب­ ها حلال است و روزه از طلوع فجر صادق آغاز شده و تا فرا رسیدن شب ادامه دارد.

3. نزدیکی با زنان در هنگام روزه و اعتکاف در مسجد حرام است.

زنان برای مردان پوشش­ اند و مردان برای زنان. خداوند می ­داند که انسان­ ها در این زمینه نسبت به خودشان خیانتکارند، لذا خداوند متعال نزدیکی با همسران را در شب­ های این ماه حلال فرمود.

به حد و حدود الهی حتی نباید نزدیک شد. خداوند متعال آیات و نشانه هایش را به روشنی برای مردم بیان می نماید، شاید متقی شوند. در صورت نزدیک شدن به حدود الهی، از دایره­ ی تقوا خارج خواهیم شد. به عبارت دیگر آرمان حقیقی همه­ ی انسان­ها باید قرار گرفتن در جرگه­ ی متقین باشد. 

ان شاءالله ما نیز در زمره متقین قرار گیریم.

بسم الله الرحمن الرحیم

احکام

أُحِلَّ لَکُمْ لَیْلَةَ الصِّیَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَآئِکُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَّکُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ عَلِمَ اللّهُ أَنَّکُمْ کُنتُمْ تَخْتانُونَ أَنفُسَکُمْ فَتَابَ عَلَیْکُمْ وَعَفَا عَنکُمْ فَالآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُواْ مَا کَتَبَ اللّهُ لَکُمْ وَکُلُواْ وَاشْرَبُواْ حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّواْ الصِّیَامَ إِلَى الَّلیْلِ وَلاَ تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنتُمْ عَاکِفُونَ فِی الْمَسَاجِدِ تِلْکَ حُدُودُ اللّهِ فَلاَ تَقْرَبُوهَا کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ آیَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ ﴿۱۸۷﴾

در شبهاى روزه همخوابگى با زنانتان بر شما حلال گردیده است آنها لباس شما هستند و شما لباس آنها. (هر دو زینت یکدیگر هستید و باعث حفظ یکدیگر) خداوند می‏ دانست که شما به خود خیانت می‏ کردید (و این کار را که ممنوع بود بعضا انجام می ‏دادید) پس توبه شما را پذیرفت و از شما درگذشت پس اکنون (در شبهاى ماه رمضان مى ‏توانید) با آنان همخوابگى کنید و آنچه را خدا براى شما مقرر داشته طلب کنید و بخورید و بیاشامید تا رشته سپید بامداد از رشته سیاه (شب) بر شما نمودار شود سپس روزه را تا (فرا رسیدن) شب به اتمام رسانید و در حالى که در مساجد معتکف هستید (با زنان) آمیزش نکنید، این است ‏حدود احکام الهى پس (زنهار به قصد گناه) بدان نزدیک نشوید خداوند این چنین آیات خود را برای مردم روشن می ‏سازد، باشد که پرهیزگار گردند.

توضیحات مربوط به آیات رو ان شاءالله در پست بعدی خدمتتان عرض خواهیم کرد.

بسم الله الرحمن الرحیم

دعا

وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُواْ لِی وَلْیُؤْمِنُواْ بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ ﴿۱۸۶﴾

و هنگامی که بندگان من از تو درباره من سؤال کنند (بگو) من نزدیکم! دعای دعا کننده را به هنگامی که مرا می‏ خواند پاسخ می‏ گویم، پس آن ها باید دعوت مرا بپذیرند و به من ایمان بیاورند تا راه یابند (و به مقصد برسند).

شاید بتوان گفت آیه 186 رئوفانه­ ترین آیه­ ایست که تا اینجای قرآن خوانده ­ایم. در این آیه خداوند متعال پنج مرتبه می ­فرماید من.

1. بندگان من؛

2. از من بپرسید؛

3. همانا من نزدیک هستم؛

4. اجابت نمودن برای من است؛

5. به من ایمان آورید.

شاید بتوان گفت از دیگر برکات ماه مبارک رمضان قرب الهی است. دعا نیز به واسطه ­ی این قرب مستجاب است.

نکته: خداوند متعال جویندگان حقیقت را «بندگان من» خطاب می­ نماید. عدم ایمان این افراد به واسطه­ ی عدم شناختشان است. همچنین پروردگار عالمیان خود را به آن­ها به گونه­ای معرفی می­ نماید که رحمانیت مطلقش (نزدیکی) به همراه احاطه کاملش (استجابت خواسته­ ها) را توامان می­ رساند. لذا غیر از پروردگار عالمیان نمی ­ماند که اینچنین قابل اعتماد و قابل تکیه باشد.

+ امشب شب آرزهاست؛ بقول معروف خداوند دستش پر هست؛ کم نخواهیم ازش و از خدا هر آنچه خیر و مصلحت هست رو همراه با عافیت و سلامتی برا خودمون و همه بخواهیم. البته یادمون باشه که در راس همه آرزوهامون ظهور حضرت مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف و دیدار ایشون رو از خداوند تقاضا کنیم.

اللهم عجل لولیک الفرج

بسم الله الرحمن الرحیم

با توجه به آیه شریفه 185 سوره مبارکه بقره داریم:

الف) ماه رمضان، ماهی است که:

      1. قرآن در آن نازل شده است؛

      2. هدایت است برای مردم؛

      3. روشنگری ­هایی است از هادی و فرقان.

آیه دوم سوره­ ی بقره می ­فرماید: قرآن هدایت است برای متقین، اما این آیه می­ فرماید«هدایت است برای مردم». با این توجه می­ توان گفت که عبارت مورد نظر به ماه رمضان مربوط می­ گردد نه قرآن. لذا این ماه به حدی عظیم است که حتی مغضوبین نیز فرصت بازگشت می­ یابند. پس از ذکر این سه ویژگی در مورد ماه مبارک، نتیجه زیر گرفته می­ شود.

ب) هرکس با مشاهده این ماه روزه بگیرد.

پ) 1- افراد مریض و مسافر در ایامی دیگر به همان تعداد روزه بگیرند؛

     2- خداوند متعال به شما آسانی را اراده نموده، نه سختی را؛

     3- لذا قضای روزه­ ها را برای کامل شدن تعداد آن­ ها باید به جا آورید(بنابراین تعداد مهم است).

ت) خداوند متعال را به خاطر هدایتی که شده ­اید، بزرگ بدارید. شاید سپاس گذار شوید.

از دیگر نشانه­ های عظمت این ماه مبارک، گزاره فوق است. چنان­ چه پیشتر نیز گفته شده است، هدایت پاداش متقین و رستگاری نتیجه این هدایت است. لذا هنگامی که پروردگار عالمیان می­ فرماید هرکس با رعایت آداب و قواعد این ماه مبارک هدایت می­ شود، در واقع آن فرد جزءِ متقین قرار گرفته و رستگار شده است.

+ ان شاءالله ما نیز جز متقین قرار بگیریم.

بسم الله الرحمن الرحیم

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِیَ أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَمَن کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُواْ الْعِدَّةَ وَلِتُکَبِّرُواْ اللّهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿۱۸۵﴾

(آن چند روز معدود،) ماه رمضان است که قرآن در آن نازل شده است که راهنماى مردم است و آیات روشنگرى شامل رهنمودها و جداکننده حق از باطل در بردارد، پس هرکس از شما که در آغاز ماه حاضر (مقیم‏) بود بر اوست که روزه بگیرد و هرکس بیمار یا در سفر بود، باید تعدادى از روزهاى دیگر (روزه بدارد)، خداوند براى شما آسانى مى‏ خواهد و دشوارى نمى‏ خواهد، تا سرانجام شمار (روزهاى روزه) را کامل کنید و خداوند را براى آنکه رهنمونیتان کرده است تکبیر بگویید و باشد که سپاسگزار باشید.

بسم الله الرحمن الرحیم

روزه سومین دستور نوشته شده بر انسان­ های با آرمان تقوا است. تفاوتی که این دستور با دو دستور قبلی دارد این است که روزه در ادیان گذشته نیز وجود داشته است.[آیه 183]

الف) روزهایی با تعداد مشخص باید روزه گرفته شود.

ب) افراد مریض و مسافر باید در ایامی دیگر به همان تعداد روزه بگیرند.

پ) 1- کسانی که روزه گرفتن برایشان طاقت­فرسا(نه مضر) است، مسکینان را طعام دهند.

    2- هرکس بیشتر خیر برساند، سود آن برای خود اوست.

    3- این افراد اگر روزه بگیرند، برایشان بهتر است، اگر بدانند.[آیه 184]

امروز روز شهادت امام علی النقی علیه السلام هست. همانطور که در پست مربوط به میلاد این امام همام قبلا عرض کردم از جمله میراثهای به جا مانده از ایشان زیارت جامعه کبیره است که مضامین بسیار عالی امام شناسی در ان موج می زند.

این مصیبت رو خدمت حضرت حجه ابن الحسن علیه السلام تسلیت عرض میکنم و از خداوند برای ایشان سلامتی صبر و تعجیل در فرجشان را خواستارم، که همانا فرج ایشان به سود تک نک موجودات این عالم می باشد.

پیشنهادم که در این روز برای شما دارم معرفی لینک ثبت نام زیارت نیابتی امام هادی و امام حسن عسکری علیهماالسلام هست که در این پست نیز قبلا بهتون پیشنهاد کرده بودم.

اللهم عجل لولیک الفرج

بسم الله الرحمن الرحیم

ماه مبارک رمضان

روزه

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ ﴿۱۸۳﴾

اى کسانى که ایمان آورده‏ اید روزه بر شما مقرر شده است همان گونه که بر کسانى که پیش از شما [بودند] مقرر شده بود، باشد که پرهیزگارى کنید.

أَیَّامًا مَّعْدُودَاتٍ فَمَن کَانَ مِنکُم مَّرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ وَعَلَى الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَةٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ فَمَن تَطَوَّعَ خَیْرًا فَهُوَ خَیْرٌ لَّهُ وَأَن تَصُومُواْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۱۸۴﴾

[روزه در] روزهاى معدودى [بر شما مقرر شده است] [ولى] هر کس از شما بیمار یا در سفر باشد [به همان شماره] تعدادى از روزهاى دیگر [را روزه بدارد] و بر کسانی که قدرت انجام آن را ندارند (همچون بیماران مزمن و پیرمردان و پیره زنان) کفاره‏ اى است که خوراک دادن به بینوایى است و هر کس به میل خود بیشتر نیکى کند پس آن براى او بهتر است و اگر بدانید روزه گرفتن براى شما بهتر است.

بسم الله الرحمن الرحیم

وصیت

کُتِبَ عَلَیْکُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ إِن تَرَکَ خَیْرًا الْوَصِیَّةُ لِلْوَالِدَیْنِ وَالأقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِینَ ﴿۱۸۰﴾

بر شما مقرر شده است که چون یکى از شما را مرگ فرا رسد اگر مالى بر جاى گذارد براى پدر و مادر و خویشاوندان [خود] به طور پسندیده وصیت کند [این کار] حقى است بر پرهیزگاران.

فَمَن بَدَّلَهُ بَعْدَ مَا سَمِعَهُ فَإِنَّمَا إِثْمُهُ عَلَى الَّذِینَ یُبَدِّلُونَهُ إِنَّ اللّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ ﴿۱۸۱﴾

پس هر کس آن [وصیت] را بعد از شنیدنش تغییر دهد گناهش تنها بر [گردن] کسانى است که آن را تغییر مى‏ دهند آرى خدا شنواى داناست.

فَمَنْ خَافَ مِن مُّوصٍ جَنَفًا أَوْ إِثْمًا فَأَصْلَحَ بَیْنَهُمْ فَلاَ إِثْمَ عَلَیْهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿۱۸۲﴾

ولى کسى که از انحراف [و تمایل بیجاى] وصیت ‏کننده ‏اى [نسبت به ورثه ‏اش] یا از گناه او [در وصیت به کار خلاف] بیم داشته باشد و میانشان را سازش دهد بر او گناهى نیست که خدا آمرزنده مهربان است.

توضیحات مربوط به این آیات رو ان شاءالله در پست آینده خواهیم گفت.

فرا رسیدن ماه رجب و میلاد امام محمد باقر علیه السلام رو خدمت همه شما تبریک عرض می نمایم.

ان شاءالله از فضلیت ها و فرصت های این ماه پرخیر و برکت حداکثر استفاده را ببریم.

بسم الله الرحمن الرحیم

قصاص

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصَاصُ فِی الْقَتْلَى الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَالْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَالأُنثَى بِالأُنثَى فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخِیهِ شَیْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَأَدَاء إِلَیْهِ بِإِحْسَانٍ ذَلِکَ تَخْفِیفٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَرَحْمَةٌ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِکَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿۱۷۸﴾

ای افرادی که ایمان آورده‏اید! حکم قصاص در مورد کشتگان بر شما نوشته شده است، آزاد در برابر آزاد، و برده در برابر برده و زن در برابر زن، پس اگر کسی از ناحیه برادر (دینی) خود مورد عفو قرار گیرد (و حکم قصاص او تبدیل به خونبها گردد) باید از راه پسندیده پیروی کند (و در طرز پرداخت دیه، حال پرداخت کننده را در نظر بگیرد) و قاتل نیز به نیکی دیه را به ولی مقتول بپردازد (و در آن مسامحه نکند این تخفیف و رحمتی است از ناحیه پروردگار شما و کسی که بعد از آن تجاوز کند عذاب دردناکی خواهد داشت.

وَلَکُمْ فِی الْقِصَاصِ حَیَاةٌ یَاْ أُولِیْ الأَلْبَابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ ﴿۱۷۹﴾

و برای شما در قصاص حیات و زندگی است ای صاحبان خرد، تا شما تقوی پیشه کنید.

در پست بعدی توضیحاتی در مورد این آیات خواهیم داد.

بسم الله الرحمن الرحیم

در آیات ابتدایی سوره بقره(2-4) ویژگی­ های متقین بیان گردید. این ویژگی­ ها عبارت بود از:

1. ایمان به غیب

2. برپایی نماز

3. انفاق از رزق

4. ایمان به آنچه که به پیامبر مکرم اسلام و انبیای قبلی نازل شده است(کتب آسمانی).

5. یقین به آخرت

در آیه 177 نیز اعمال نیکی که متقین انجام می­ دهند، بیان گشت. از مقایسه این اعمال با آن ویژگی­ ها، نکات حائز اهمیتی حاصل می­ شود.

الف) با توجه به هر دو دسته آیه می­ توان گفت که ایمان به غیب عبارت است از ایمان به خداوند و ملائکه و آخرت.

ب) منظور انفاق از روزی بخشش به گروه­ های ذکر شده و پرداخت زکات می­ باشد.

پ) در آیات ابتدایی یقین به آخرت مطرح شده در حالی که در آیه 177، ایمان مطرح گردیده است. با توجه به این که یقین به آخرت، آخرین ویژگی ذکر شده در آیات ابتدایی و وفاداری و صبر نیز دو ویژگی آخر آیه 177 است، شاید بتوان این­گونه مطرح نمود که لازمه رسیدن از ایمان به درجه یقین، وفای به عهد و صبر است و این دو ویژگی نیز با گذشت زمان به دست می­ آید و مشخص می­ گردد.

ت) یکی از ویژگی­ های بارز متقین صداقت است. در واقع کسانی که آن ویژگی ­های ذکر شده از قبیل وفای به عهد و صبر را دارند، صداقت از لوازم اولیه­ ی آنان است.

بسم الله الرحمن الرحیم

دستوراتی را که خداوند متعال تاکنون داده است با یکدیگر مرور می­ کنیم. اولین دستور انتخاب جهت صحیح یا پذیرش ولایت خلیفه خداوند بود. سپس خداوند متعال فرمود از صبر و نماز کمک بگیرید(همان دستوری که به بزرگان بنی ­اسرائیل برای شروع حرکت داده شد). در ادامه محاسن صبر بیان گردید. سپس پروردگار عالمیان شرایط توبه و بازگشت را مطرح کرد. بعد از آن تولی و تبری(محبت به خداوند و بیزاری از غیر او) بیان گردید. در این میان تأثیر غذای پاکیزه و حلال در فهم و درک روشن گشت. با اندکی تأمل می­ توان متوجه سیر تکاملی دستورات شد. برای این­که انسان بتواند به هر دستور عمل کند، باید عمل به دستورات قبلی را پشت سر گذاشته باشد، و اگر نه آن دستور بر او سخت و گران خواهد آمد. در آیه 177 خداوند متعال نیکی را توضیح می دهد. هرکس به خداوند، ملائکه، انبیا، روز واپسین و کتاب ایمان داشته باشد و:

1. مال براساس محبت خداوند به ترتیب به نزدیکان، یتیمان، مسکینان، درراه ماندگان، گدایان، بردگان ببخشد؛

2. نماز به پا دارد؛

3. زکات پرداخت نماید؛

4. به عهدشان وفا نمایند؛

5. و در شرایط مختلف(سختی ها، بیماری ها و میدان جنگ) صبر و پایداری ورزند.

نیکی کرده است. تنها متقین در عمل خود صداقت داشته و کار نیک انجام می­ دهند. لذا طبق این آیات مشخص گشت که چگونه می ­توان جزءِ متقین قرار گرفت.

ادامه دارد...

بسم الله الرحمن الرحیم

ویژگی های که قرآن در آیه 151 برای الگو برشمرده است به این صورت است:

1. او باید از همه پاک ­تر بوده و دیگران را تزکیه نماید.

2. از همه عالم ­تر بوده و دیگران را کتاب و حکمت بیاموزد.

3. قطعاً هنگام طی کردن مسیر با مشکلاتی مواجه می ­شویم و کتاب تنها ما را کفایت نمی ­کند. خلیفه ­ی خداوند باید به ما آنچه را که نمی ­دانیم، آموزش دهد.

4. بینا­کننده مردم نسبت به حضور خداوند در سراسر وجودشان باشد.

نکته: حضرت ابراهیم در آیه­ ی 129 سوره ­ی مبارکه­ ی بقره وظایفی را برای رسول مشخص می ­نماید که با مقایسه ­ی آن آیه و آیه­ ی 151 می ­توان متوجه شد که امام (الگو) نسبت به نبی (راهنما) یک وظیفه بیشتر دارد و آن هم سومین وظیفه در میان وظایف فوق است. به عبارت دیگر امام در مسیر همراه انسان است، اما راهنما همراه انسان نیست.

نکته: با توجه به اینکه امام، رهبری مسیر را بر عهده دارد، می­ توان گفت در جامعه ­ی اسلامی، امام حاکمیت جامعه را نیز بر عهده دارد در حالی که ممکن است نبی در جامعه باشد، اما حاکم آن نباشد، مانند حضرت ادریس و حضرت طالوت (آیات 243 الی 252 سوره ­ی بقره). (پیامبرانی داشتیم که وظیفه انان حاکمیت جامعه تحت امرشون رو بر عهده نداشتند بعبارتی جز وظایفشون نبوده ولی بعضی از پیامبران همچون پیامبر مکرم اسلام حاکمیت جامعه پیروان دینشون رو هم بر عهده داشتند و جز ظایفشون بوده)

به عبارت دیگر در بخش قبل وجود الگو به اثبات رسید. آنچه که برای فرد حائز اهمیت است الگو شدن برای افراد همان لایه و لایه های پایین­ تر و شناخت و پیروی از الگوهای صحیح لایه ­های بالاتر است.

دانشجویی را در نظر بگیرید که در سال دوم مقطع کارشناسی در حال تحصیل است. فرض کنید هدف نهایی این دانشجو، دانشمند نمونه شدن در رشته ­ی تحصیلی خودش است. بنابراین الگوی غایی او در این جهت می ­شود یک دانشمند نمونه­ ی جهانی. در لایه­ ی پایین­ تر یکی از اساتید ممتاز دانشگاه می ­شود الگویش. لایه­ ی پایین­ تر استاد دانشگاه، لایه پایین ترش دانشجوی دکترا....

آیات شریفه 142 الی 152 این شرط را توضیح می ­دهند.

بسم الله الرحمن الرحیم

مجدداً همان فرد مسافر را در نظر بگیرید. آن فرد مقصد خویش را انتخاب نموده است. او پیش از حرکت به سمت مقصد باید مسیر درست را شناسایی کند(جهت صحیح را می ­توان به منزله ­ی راه مستقیم دانست و شناخت مسیر صحیح را به منزله­ ی هدایت. بنابراین هدایت به راه مستقیم به معنای شناسایی مسیر صحیح به سمت جهت درست است(... یَهْدِی مَن یَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ ﴿۱۴۲﴾)).

سؤال: مسیر صحیح برای حرکت به سمت جهت درست چگونه شناخته می­ شود؟

مسیر زندگی با مسیر های زمینی تفاوتی اساسی دارد. مسیرهای زمینی صحیح را می­ توان از طریق تابلو های راهنما شناسایی نمود، اما شناسایی مسیر صحیح زندگی متفاوت است. در حقیقت برای شناسایی مسیر صحیح زندگی، الگو لازم است. به عبارت دیگر در این آیات، حضرت حق نه­ تنها الگوی حقیقی را توسط حضرت رسول(صلی الله علیه و آله و سلم) به عالمیان معرفی می ­نماید، بلکه تبعیت از او را نیز واجب می­ گرداند. در واقع تابعان راهنمای حقیقی می­ توانند امیدوار به هدایت الهی باشند(... وَلَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ ﴿۱۵۰﴾). لذا ذات اقدس اله در آیه­ ی 151 وظایف الگو را مشخص می­ نماید.

کَمَا أَرْسَلْنَا فِیکُمْ رَسُولًا مِّنکُمْ یَتْلُو عَلَیْکُمْ آیَاتِنَا وَ یُزَکِّیکُمْ وَ یُعَلِّمُکُمُ الْکِتَابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ یُعَلِّمُکُم مَّا لَمْ تَکُونُواْ تَعْلَمُونَ ﴿۱۵۱﴾

همان طور که در میان شما فرستاده ‏اى از نوع خودتان فرستادیم تا آیات ما را بر شما بخواند، و شما را تزکیه کند، و کتاب و حکمت بیاموزد، و آنچه نمی‏ دانستید به شما یاد دهد.

نکات مربوط به این آیه را ان شاءالله در پست آینده بیان خواهیم کرد

بسم الله الرحمن الرحیم

ت) ضد اخروی

ابزار به دست آوردن دنیا برای این افراد فاقد اهمیت است. این­ها اگر از عقوبت قانونی هراسی نداشته باشند از ابزاری مانند دزدی، کلاهبرداری و ... استفاده خواهند نمود. در حقیقت این­ها اعتقادی به زندگی پس از مرگ نداشته و معتقدند چند روز زندگی دنیا را باید غنیمت دانست. به عبارت دیگر این­ها بنده­ ی دنیا هستند.

ث) ضد دنیایی

چنین افرادی در دنیا حلال خداوند متعال را بر خود حرام می ­کنند تا به واسطه­ ی ریاضت نفس قدرت­های ماوراءالطبیعه پیدا کنند. افرادی مانند مرتاضان، درویش­ها، صوفی­ها و ... چنین جهتی دارند. این­ها هم دنیا را بر خود حرام کرده ­اند و هم از آخرت بهره ­ای ندارند.

ج) ضد الهی

کافران واقعی و دشمنان حقیقی اسلام همین­ها هستند. در حال حاضر صاحبان اصلی قدرت و ثروت در دنیا چنین انسان­هایی هستند. راجع به این افراد در جزءِ یک به صورت مبسوط صحبت شد.

با توجه به وجه ­های مختلف و جهت­ های موجود، انسان باید بهترین جهت را برای خود انتخاب نماید. لذا پروردگار عالمیان در ادامه ی آیه­ ی 148 می ­فرمایند:

... أَیْنَ مَا تَکُونُواْ یَأْتِ بِکُمُ اللّهُ جَمِیعًا إِنَّ اللّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿۱۴۸﴾

«... هر کجا که باشید خداوند همگى شما را [به سوى خود باز] مى ‏آورد در حقیقت ‏خدا بر همه چیز تواناست.»

بنابراین واضح است که بهترین جهت، جهت الهی است.

ان شاءالله ما نیز زندگ خود را به گونه ای تنظیم کنیم که در این جهت باشیم تا عاقبتمان به خیر شود.

بسم الله الرحمن الرحیم

پروردگار عالمیان برای مسیر دو شاخص مطرح می­ نماید:

1- وجه

مسیر می ­تواند دارای وجوه متفاوتی باشد. وجوهی مانند وجه علمی، وجه اخلاقی، وجه اقتصادی، وجه عرفانی و ...

وَلِکُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّیهَا فَاسْتَبِقُواْ الْخَیْرَاتِ... ﴿۱۴۸﴾

« و براى هر کسى قبله ‏اى است که وى روى خود را به آن [سوى] مى ‏گرداند پس در کارهاى نیک بر یکدیگر پیشى گیرید...»

2- جهت

با توجه به جهان هستی هر انسانی در زندگی خویش در شرایط و زمان­ های مختلف یکی از جهت­ های زیر را انتخاب می­ کند.

الف) جهت الهی

این افراد پروردگار عالمیان را از روی محبت عبادت می­ نمایند(عبادت آزادگان). این­ها مصداق آیه­ ی شریفه 207 سوره ­ی مبارکه­ ی بقره هستند.

وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ ﴿۲۰۷﴾

«و از میان مردم کسى است که جان خود را براى طلب خشنودى خداوند مى‏فروشد و خداوند نسبت به [این] بندگان مهربان است.»

پروردگار عالمیان نیز چنین بندگانی را بسیار دوست می­ دارد.

ب) جهت اخروی

این افراد برای آبادانی آخرت خویش تلاش می ­کنند. به عبارت دیگر چنین افرادی هنگام تعارض دنیا و آخرت، از دنیای خود برای آخرت خود می گذرند (عبادت تجار). چنین افرادی مصداق آیه­ ی 201 سوره­ ی مبارکه­ ی بقره می­ باشند.

پ) جهت دنیایی

همّ و غمّ این افراد به دست آوردن آسایش و رفاه دنیوی است. این­ها از اعتقادات خویش برای دنیایشان بهره می ­برند. به عنوان مثال صدقه می­ دهند تا ده برابر به دست آورند و یا زیارت می ­روند تا دنیایشان آباد شود. این­ ها پروردگار عالمیان را از ترس عقوبت اخروی عبادت می ­کنند (عبادت غلامان). در حقیقت این افراد در صورتی برای آبادی آخرتشان تلاش می­ کنند که به دنیایشان آسیبی نرسد. این­ ها مصداق آیه­ ی 200 سوره­ ی مبارکه­ ی بقره هستند.

ادامه دارد...

بسم الله الرحمن الرحیم

راه مستقیم، جهت صحیح، الگوی درست

به عنوان مثال فردی قصد مسافرت دارد. اولین قدم او در این راه انتخاب مقصد است. در دومین مرحله چگونگی رسیدن به مقصد را مشخص می­ کند و در مرحله­ ی بعدی برای رسیدن به مقصد اقدام می­ نماید.

پروردگار عالمیان در آیات شریفه 142 الی 152 سوره ­ی مبارکه بقره اولین دستوری که به مؤمنین می ­دهد انتخاب جهت صحیح است.

سؤال: چرا خداوند بلند مرتبه جهت را بیان نموده است نه هدف؟

پاسخ: حق انتها ندارد، لذا بیان هدف در این مورد بی­ معناست، اما این راه جهت دارد. بنابراین قبل از هر کاری باید جهت صحیح را مشخص نمود.

در این آیات ویژگی­ هایی مطرح می­ شود که به سادگی می­ توان متوجه شد که تغییر قبله، نماد دستوری کلی­ تر است.

1. عامل هدایت به راه مستقیم است(آیه­ ی 142).

2. عامل شناسایی مؤمنین از گمراهان است(آیه­ ی 143).

3. موجب خوشنودی حضرت رسول است(آیه­ ی 144).

4. حجت بر مردم است(آیه­ ی 150).

5. با تبعیت از آن، نعمت بر مردم تمام می­ گردد(آیه­ ی 150).

سؤال: جهت صحیح کدام است؟

پاسخ این سوال را انشاءالله در پست آینده خواهیم داد.

+ یکی از خوانندگان عزیز فرموده بودن چرا آیه شریفه 177 سوره مبارکه بقره رو همراه با ترجمه نگذاشتم که باید عرض کنم در مطالب ابتدایی وبلاگ در این پست ترجمه و نکات این آیه شریفه رو بیان کردیم. دوستانی که آن زمان با ما همراه نبودند اکنون می توانند مراجعه کنند و بخوانند.

++ ایام عید نورورز نزدیک هست، متاسفانه خرج های اضافی زیادی صورت میگیره که خیلیاش بجا نیست. توصیه می کنم حداقل این پست رو بخونید.

بسم الله الرحمن الرحیم

آیه­ ی 177 سوره­ ی مبارکه­ ی بقره ابتدا اعمال نیک را بیان نموده، سپس در انتها می­ فرماید، تنها این­ ها متقین هستند.

به عنوان مثال فردی را در نظر بگیرید که اطرافیانش او را خوشتیپ می­ نامند. طبیعتاً شخص برای به دست آوردن این صفت اعمالی را انجام می­ دهد، مثلاً لباس­ های تمیز، زیبا و مرتب می­ پوشد. بنابراین خوشتیپ بودن ویژگی آن شخص و لباس زیبا پوشیدن عمل آن شخص محسوب می­ شود.

آیات 3 و 4، ویژگی­ های متقین را بیان نموده و آیه­ ی 177، اعمال متقین.

بنابراین اکنون مشخص شده است که متقین چه کارهایی را انجام می دهند تا آن ویژگی ها را در خود به وجود آورند.

پیش از توجه به ویژگی­ ها و اعمال، سؤال اساسی که باید پرسیده شود این است که طبیعتاً اعمال متقین برای من نوعی که در آغاز راه قرار دارم ممکن است سخت و طاقت­ فرسا باشد. نقطه­ ی آغاز کجاست و چه کاری باید انجام داد تا بتوان موفق به انجام این اعمال و کسب این ویژگی­ ها شد؟

در آیات 143 الی 176 سوره­ ی مبارکه­ ی بقره، پروردگار عالمیان پنج شرط لازم را خطاب به تمامی مردم بیان می ­نماید. هر انسانی برای متقی شدن باید این پنج شرط را در خود داشته باشد. این پنج شرط نیز محدود به زمان و یا مکان خاصی نبوده و در همه­ ی حالات باید حفظ شوند.

بسم الله الرحمن الرحیم

توضیح آیات شریفه 175 و 176:

این افراد در واقع همان منافقینی هستند که ویژگی ­هایشان در ابتدای سوره ذکر گردید. این­ها مایه­ ی اختلاف افکنی در قوانین الهی هستند، لذا سبب گمراهی افراد می­ شوند وگرنه خداوند متعال قوانین را به درستی و روشنی بیان نموده است.[آیات 175، 176]

خداوند متعال برای اولین بار در آیه 41 صریحاً به قوم بنی­ اسرائیل دستور می­ دهد که آیات الهی را به بهای ناچیز نفروشند. این دستور یکی از دستورات سه ­گانه قوم بنی ­اسرائیل است که خداوند متعال در ادامه، داستان تخلف آن­ها را از هر سه دستور بیان می ­نماید.

خداوند متعال در آیه 79 برای دومین بار همین داستان را مطرح می­ نماید. آیه 79 در میان آیات مربوطه به شرح حال کفران نعمت قوم بنی­ اسرائیل در زمان حاضر می پردازد. آیات 80 الی 123 نیز مربوط به کفران نعمت کتاب الهی و همچنین عدم ایمان آن­­ها به کتاب و ... مطرح می­ نماید، اما به طور مستقیم اشاره به فروختن حکم الهی نمی­ کند. در حقیقت می­ توان گفت که آیه 174 برای سومین بار است که به صورت مستقیم دستور می­ دهد حکم الهی را تغییر ندهید. یک بار در میان دستورات اولیه، دومین بار در میان آیات مربوط به کفران نعمت و سومین بار در میان آیات مربوط به احکام الهی. به عبارت دیگر تغییر سخن خداوند در هیچ سطح و جایگاهی جایز نبوده و عذابی شدید را در پی خواهد داشت.

نکته: تحریف کنندگان کلام الهی دچار سه عقوبت می شوند:

1. خداوند متعال با آنها سخن نمی­ گوید.

2. آنها را تزکیه نمی­ کند.

3. عذابی دردناک برای آنهاست.[آیه 174]

سخن نگفتن خداوند با آن­ها، همسنگ عذاب دردناک ذکر شده، از این عبارت می­ توان متوجه شد که محبوب حقیقی همه انسان­ ها، خداوند متعال است و دوری از این محبوب در روز قیامت برای کافرین بسیار دردناک خواهد بود.

ان شاءالله هیچ گاه به مرحله ای نرسیم که خداوند با ما دیگر سخن نگوید و از تزکیه اش محروممان نماید. و اگر به آن مرحله از گناه رسیدیم که از این نعمات محروم شدیم؛ خدوند به لطف و کرم خودش از گناهمان درگذرد و به راه راست همچون همیشه هدایتمان نمایید ان شاءالله!