﷽
آغاز هر کار با نام خدا
بسم الله الرحمن الرحیم بیانگر این معناست که هرکار مهمی را باید با نام خدا شروع کرد و در این شروع، خداوند را با صفت رحمانیت و رحیمیت یاد نمود. رسول خدا(ص) می فرمایند: «هر کار مهمی که با نام خدا آغاز نشود آن کار ناتمام است.» قرآن یاد می کند که تمام کارها را تنها با نام خدا شروع کنید و نیز تصحیح کار مشرکان عصر پیامبر است که کارهای مهم خود را با نام بت ها آغاز می کردند.
فرق میان رحمان و رحیم
مشهور این است که صفت رحمان، همان لطف عام و گسترده خداست که در این جهان همه موجودات از نبات، جماد، حیوان، کافر و مومن را شامل میشود ولی صفت رحیم لطف خاص اوست که در قیامت شامل حال مومنان خواهد بود. دیگر اینکه رحمان اسم خاص خداست و به غیر او اطلاق نمیشود مگر با اضافه کردن کلمه عبد و به صورت «عبدالرحمان»
هر ستایشی از آن خداست
جنس حمد و سپاس از آنِ خداست، یعنی هر سپاسی از هر کسی برای هرکسی انجام شود، در واقع سپاس خداست. چون سپاس در برابر زیبایی ها و نیکی ها انجام می گیرد و تمام زیبایی ها و نیکی ها در هرکسی و هرکجا باشد ، در واقع از خداست.
خدا پرورش دهنده همه جهانیان
اختصاص سپاس و حمد بر خداوند از این جهت که او پرورش دهنده همه جهانیان است. تعبیر رب العالمین می رساند که اگر پروردگاری هست، او خداوند است و نباید غیر خدا را ارباب خود قرار دهیم.
خدا تنها قدرت حاکم در قیامت
خداوند صاحب اختیار روز قیامت است و در آن روز هیچ قدرتی جز قدرت مطلقه خداوند اعمال نمیشود و این یک تفاوت اساسی میان دنیا و آخرت است. در دنیا بشر صاحب اختیار و انتخاب است که میتواند حتی سخن خدا را هم نشنود و عصیانگری کند؛ ولی در آخرت و روز قیامت تمام قدرت ها از صاحبان قدرت صلب خواهد شد و تنها قدرت حاکم، قدرت الهی خواهد بود.
📚 منبع: کتاب آموزش کاربردی ترجمه و تفسیر قرآن، نسیم کوثر